Totdat een mens het leven als hond ervaart, is het onwaarschijnlijk dat debatten over de emoties van honden kunnen worden beslecht. De meeste hondenbeschermers, samen met enkele wetenschappers, beweren nadrukkelijk dat honden kunnen "liefhebben" en "haat" - op over het algemeen vergelijkbare manieren als mensen. Andere onderzoekers beweren net zo fel dat honden niet in staat zijn tot complexe emoties. En Mike Mendl, in het Verenigd Koninkrijk gevestigd hoofd van de onderzoeksgroep Animal Welfare and Behavior van de University of Bristol, wijst erop dat emoties inherent privé zijn.
Marc Bekoff, auteur van "The Emotional Lives of Animals:A Leading Scientist Explores Animal Joy, Sorrow, and Empathy -- and Why They Matter", zit in het kamp van onderzoekers die beweren dat honden emoties voelen. Bekoff zegt dat emoties ervoor zorgen dat dieren, inclusief mensen, zich op verschillende manieren gedragen in verschillende situaties. Degenen die het met Bekoff eens zijn, zeggen dat de liefde van je hond ervoor zorgt dat hij met zijn staart kwispelt en je gezicht likt als je thuiskomt. Uw hond heeft misschien een hekel aan - of heeft in ieder geval een hekel aan - uw kat, die jarenlang bij elke gelegenheid aan zijn neus heeft gekrabd, en daarom gromt hij naar haar als ze de kamer doorloopt.
De in Pennsylvania gevestigde dierenarts Fred Metzger is een van de wetenschappers die beweren dat honden geen emoties voelen, waaronder liefde en haat. Volgens Metzger doen honden gewoon wat ze moeten doen om te krijgen wat ze willen of om weg te blijven van wat ze niet willen. Je hond kwispelt met zijn staart omdat hij weet dat je hem eten gaat geven. Hij heeft geleerd dat hoe meer hij met zijn staart kwispelt, hoe meer zijn mens reageert met "geschenken" die hem ten goede komen. Het omgekeerde is wanneer uw hond naar uw kat gromt. Hij herinnert zich gewoon dat de kat aan zijn neus krabde en hij wil afstand houden zodat hij zich niet bezeert.
De hersenchemie en -structuur die verantwoordelijk is voor emoties, waaronder liefde en haat, is vergelijkbaar bij mensen en honden. De hersenen van honden geven dopamine af, een chemische stof die integraal deel uitmaakt van de emotie van liefde, wanneer ze gelukkig zijn. Net als menselijke hersenen, geven hondenhersenen adrenaline af - de chemische integraal om te haten - als ze boos zijn. Onderzoek aan de Eotvos Lorand University in Boedapest heeft uitgewezen dat honden emotie overbrengen in hun geblaf, en zelfs mensen kunnen ontcijferen of het geblaf van een hond geluk of woede uitdrukt. En onderzoek aan de Goldsmiths University in Londen heeft aangetoond dat honden empathisch zijn voor menselijke emoties.
Elke hondenbezitter heeft waarschijnlijk een verhaal dat de liefde of haat van haar hond illustreert. Onder hen is het verhaal van Rocky, de bokser die na twee bijna-verdrinkingservaringen er niet toe kon worden gebracht om ook maar in de buurt van een watermassa te komen. Toen het meisje dat hem grootbracht echter in een meer viel, dook Rocky achter haar aan en bracht haar in veiligheid.
In haar boek Door de ogen van een hond (hier een uittreksel), Jennifer Arnold vertelt het verhaal van een hulphond genaamd Nick die bij een stervend kind verbleef. Toen het kind overleed, troostte Nick instinctief de moeder van het kind en hield zijn emoties onder controle totdat hij de ziekenhuiskamer verliet. Nadat hij de rouwende moeder had verlaten, zakte Nick in elkaar, kreunde en weigerde een paar uur te lopen. Een dierenarts kon niets fysieks vinden om Nicks gedrag te verklaren. Arnold schrijft het toe aan het enorme gewicht van zijn emoties.
