Katten voelen zich aangetrokken tot dozen, zoals elke kattenliefhebber kan beamen. Maar waarom? Niemand weet het echt. Het is algemeen bekend dat als een lege doos van welke grootte dan ook onbeheerd wordt achtergelaten en een kat deze vindt, die kat erin zal zitten. Kleine katten in grote dozen, grote katten in kleine dozen - maakt niet uit. "Als ik pas", zegt de kat in zijn kleine kattenbrein, "zit ik."
Iedereen die met een kat leeft, heeft dit zien gebeuren. En het hoeft niet eens een doos te zijn; het blijkt dat elk vierkant zal doen. Een stuk papier, een laptop, alles wat rechthoekig is, lijkt dat box-sitting-instinct bij huiskatten te verlichten. In 2017 benadrukte de Twitter-hashtag #CatSquare deze kattengril. Alleen een leeg vierkant op de grond plakken was genoeg om een kat te verleiden erin te gaan zitten of liggen.
Een paar jaar later zou deze hashtag dierpsychologie-onderzoeker Gabriella Smith van Hunter College, City University of New York helpen een experiment op te zetten om de cognitie van katten te meten. In april 2021 werd haar onderzoek, getiteld "If I Fits, I Sits:A Citizen Science Investigation Into Illusory Contour Susceptibility in Domestic Cats", gepubliceerd in Applied Animal Behaviour Science.
Smith had #CatSquare op Twitter gezien en wist dat katten in een 2D-vierkant van tape zouden zitten, niet alleen in een 3D-doos. "Dus toen werd de vraag:moet het plein er eigenlijk zijn?" zegt Smith.
"Als we vragen:'Wat ziet dit dier?' mensen denken erover om honden te gebruiken omdat ze zo gemakkelijk te trainen zijn", zegt Smith. "Maar katten zijn de perfecte kandidaat omdat we al weten dat ze in een 2D-vierkant zullen zitten." Katten hoeven hier niet alleen voor te worden opgeleid, ze hoeven er zelfs niet voor naar het laboratorium te komen. Kattenbezitters (of zoals katten ze noemen, bedienden) kunnen gemakkelijk vormen op de vloer plakken en de reacties van hun katten opnemen.
Zo werd het eerste kattencognitie-experiment geboren waarbij burgerwetenschappers werden gebruikt. En wat is een betere timing dan tijdens de COVID-19-pandemie? Smith deed de oproep voor vrijwilligers (uiteraard via Twitter) in juni 2020. Een groot deel van de wereld was tot op zekere hoogte op slot en kattenbezitters waren op zoek naar iets - wat dan ook - om thuis te doen. Bovendien, merkt Smith op:"Katten presteren thuis het beste. In het laboratorium zouden ze zich niet natuurlijk gedragen."
Ash wordt hier gezien terwijl hij in een Kanizsa-plein zit. Haar eigenaar, Tara McCready, nam deel aan het burgerwetenschappelijk onderzoek en nam de foto. Ze ontwierp het experiment zodat de mensen gedurende zes dagen kattengegevens konden verzamelen. Deelnemers kregen sjablonen om uit te printen:een vierkant om op de vloer te plakken, en een set 'Pac-Mans', zoals Smith ze noemt, die een illusoir vierkant konden maken. Officieel heet dit een 'Kanisza-vierkant', wat betekent dat stukjes van een afbeelding een compleet beeld in onze hersenen vormen. Onze geest ziet een beeld, in dit geval van een vierkant, in de negatieve ruimte.
Dus als je de Pac-Mans aankijkt met hun monden naar elkaar toe, is er een illusie van een vierkant op de vloer. Onze ogen verbinden de punten. Als je hun mond van elkaar af houdt, zien we geen significante vorm. Zouden katten dezelfde dingen zien?
Smith ging het experiment in met eerlijk gezegd lage verwachtingen en een open geest. Ze was echt nieuwsgierig naar het antwoord op haar vraag:Zullen katten op een plein gaan zitten dat er niet echt is? Ze had geen vooropgezette ideeën over wat de katten zouden kiezen om te doen. Ze zegt dat dat nuttig was bij het ontwerpen van het experiment, omdat haar vooroordelen voor de ene of de andere vorm niet in het spel waren. "Ik had geluk dat ik überhaupt deelnemers had, gezien hoe katten zijn."
Ze verzamelde gegevens in de zomer van 2020, waarbij deelnemende mensen vijf minuten durende video's van de vormen op de vloer instuurden. Als de kat zijn lichaam gedurende ten minste 30 seconden binnen een van de vormen plaatste, telde dit als een gegevenspunt. Natuurlijk, katten zijn katten. "Ik heb veel lege video's bekeken", zegt Smith. Soms slenterde de kat door de video zonder ook maar te zitten.
Smith rekruteerde 500 deelnemers en 30 konden de volledige reeks tests van zes dagen voltooien. Daarvan kozen negen katten ten minste één van de vormen door erin te zitten - met alle vier de poten - gedurende ten minste drie seconden. Hoewel de dataset klein is, kozen katten inderdaad net zo vaak voor de Kanisza-vierkante illusie als voor het volledige vierkant dat op de vloer was geplakt. Ze kozen beide vaker dan de niet-vorm gemaakt door de Pac-Mans die van elkaar af stonden.
Hoewel dit de eerste keer was dat Smith burgerwetenschappers gebruikte om gegevens te verzamelen, is ze sindsdien betrokken geweest bij nog een half dozijn burgerwetenschappelijke onderzoeken met honden in het Animal Behaviour and Conservation Program van Hunter College.
Ze merkt op dat je niet het slimste dier ter wereld hoeft te hebben om aan dit soort projecten mee te doen. "Je hoeft alleen maar de instructies op te volgen." Laat uw huisdier dan gewoon zijn ding doen. Of niet. Het zijn allemaal gegevens. Wetenschap!
Dit onderzoek lijkt voor sommige mensen misschien vrij laagdrempelig, maar het biedt nieuw inzicht in de cognitie en psychologie van dieren. We weten nu dat katten de stippen kunnen verbinden en een vierkant kunnen zien dat er niet is. Het is ook een springplank voor meer potentieel onderzoek. "We zien video's van dierentuinen van grote katten die in dozen zitten, wat logisch is omdat het veilig is als een grot of hol", zegt Smith. Maar zou een wilde kat binnen de omtrek van een vierkant zitten? Of een Kanisza-vierkant dat helemaal geen vierkant is?
Dit is het leuke van wetenschap:vragen stellen en manieren bedenken om de antwoorden te leren - en die antwoorden vervolgens laten inspireren tot nieuwe vragen.
Deze collage van katten die in vierkanten zitten, bevat foto's van katteneigenaren die deelnamen aan het onderzoek. Dat is nu wetenschap! Wil je dit experiment eens proberen met je eigen kat? Gabrielle Smith was zo vriendelijk om de sjablonen en instructies voor het experiment met de lezers te delen. Je kunt je eigen set Pac-Mans uitprinten en uitproberen. De gegevens worden niet gebruikt voor dit specifieke artikel omdat het al is gepubliceerd, maar het zal uw nieuwsgierigheid bevredigen.
