We houden van onze katten, maar waarom lijkt alles wat ze doen te resulteren in een kleine plas braaksel? En waarom, als ze weten dat gras hen ziek maakt, grazen ze dan zo tevreden als hongerige schapen op een stukje gras?
Er zijn veel theorieën over waarom katten iets eten dat ze niet lijken te kunnen verdragen, en sommige van deze ideeën hebben hun verdienste. Laten we eerst alle theorieën bespreken, en dan de wetenschap die de echte reden verklaart waarom katten gras eten. Maar eerst…
Katten zijn obligate carnivoren.[1] Dit betekent dat katten moeten eet vlees. "Verplicht" betekent "noodzakelijk" en carnivoor betekent "vleeseter". Alleen omdat er veganistisch kattenvoer op de markt is, wil nog niet zeggen dat het voldoet aan de voedingsbehoeften van een kat. Vlees is een biologische noodzaak voor katten. Er wordt gedacht dat katten helemaal geen behoefte hebben aan koolhydraten.[2]
Mensen en honden zijn daarentegen alleseters, wat betekent dat we gezond kunnen blijven door zowel dieren als planten te eten. (“Omni” betekent “alle.”)
Maar zelfs mensen en honden die "alles" eten, eten geen gras. Gras is niet giftig en eetbaar, en veel dieren gedijen erop. Waarom wij niet?
De reden dat we geen gras eten, is vanwege de cellulose. De celwanden van de meeste planten bevatten cellulose, een complexe koolhydraat, en mensen, katten en honden kunnen cellulose niet verteren. De planten die we wel eten bevatten andere voedingsstoffen die we kunnen verteren en dus nemen we er zoveel mogelijk uit. Maar gras is meestal cellulose en er zit niet veel voeding in voor ons.[3]
Dieren die gras kunnen eten, hebben een zeer gespecialiseerd spijsverteringsstelsel waarmee ze al die cellulose in gras kunnen afbreken. Koeien hebben bijvoorbeeld een speciale kamer in hun maag, de pens. Microben in de pens produceren een enzym dat cellulase wordt genoemd en dat de cellulose afbreekt in beter verteerbare stukjes. Er is veel meer aan het hele proces dan dat, maar het komt erop neer dat katten (mensen en honden) geen pens hebben. Ze kunnen geen gras verteren.
Er zijn allerlei theorieën over waarom katten gras eten als ze het niet kunnen verteren. Een daarvan is dat katten graag overgeven.[4] Nou, niet dat katten echt van braken houden, maar door braken voelen ze zich beter. Het idee achter deze theorie is dat wilde katten die het avondeten niet uit blik eten, hun prooi in zijn geheel zouden opeten:botten, vacht en veren. Door te braken kan een kat alle ongemakkelijke onverteerbare dingen uit hun buik verwijderen.
Een andere verwante theorie is dat katten gras eten omdat ze zich om een andere reden niet lekker voelen. Misschien heeft een grasetende kat een inflammatoire darmziekte of voedselallergie die gastro-intestinale klachten veroorzaakt.[5] Misschien reikt je kat, bij gebrek aan een medicijnkastje vol Tums en Gas-X, naar een paar grassprietjes om het ongemak te verlichten.
Deze theorie heeft echter enkele gaten. Katten die geen last hebben van gastro-intestinale problemen of een andere ziekte eten ook gras. En het verklaart niet waarom katten die geen vacht of botten in hun buik hebben toch de neiging hebben om te spugen.
Een andere theorie is dat katten op gras kauwen om het vitamine foliumzuur uit de sappen te halen.[6] Foliumzuur (vitamine B9) helpt het lichaam van de kat om hemoglobine te produceren, een eiwit dat zuurstof in het bloed transporteert. Het is waar dat kattenmoeders foliumzuur in hun melk produceren omdat het zo belangrijk is dat hun kittens genoeg krijgen. Volwassen katten met een laag foliumzuurgehalte kunnen bloedarmoede krijgen.
Het idee dat katten gras eten voor het foliumzuur gaat ervan uit dat er een epidemie is van katten met een tekort aan foliumzuur, maar de wetenschap ondersteunt die bewering niet. DSM, een van de wereldleiders op het gebied van diervoeding, stelt dat "foliumzuur geproduceerd door intestinale microflora meestal voldoende is om aan de vereisten te voldoen." [7] Met andere woorden, de bacteriën in de eigen buik van katten maken al het foliumzuur dat een kat nodig heeft .
Een echt foliumzuurtekort werd specifiek opgemerkt bij katten op speciale diëten die ook antibiotica gebruikten. Foliumzuurtekort is waarschijnlijk geen probleem voor de meeste katten.
Een andere theorie stelt dat, omdat gras zoveel onverteerbare cellulose (oftewel vezels) bevat, katten het eten om hun spijsverteringskanaal in goede staat te houden[8] - zoals een mens met constipatie een glas Citrucel drinkt.
Het is waar dat constipatie een veelvoorkomend kattenprobleem is.[9] Het is mogelijk dat katten zelfmedicatie gebruiken met gras om een overvolle dikke darm te verlichten. Kijk of uw kat al meer dan een dag of twee niet heeft gepoept, of als hij huilt of zich inspant in de kattenbak en raadpleeg dan snel uw dierenarts.
Als uw kat geen last heeft van constipatie, is dit waarschijnlijk niet de reden dat hij gras eet.
Het is waar dat katten kunnen lijden aan enkele van dezelfde emotionele aandoeningen die veel mensen kwellen, waaronder angst. Katten die angst ervaren, kunnen repetitief gedrag vertonen om zichzelf te kalmeren, waaronder overmatige verzorging en overmatige vocalisatie.[10] Volgens één theorie eten katten gras of kamerplanten omdat het een angstige kat iets geeft om op te kauwen - als een soort afleiding van het emotionele ongemak dat ze voelt.
Deze theorie kan de kwestie van het eten van gras aanpakken voor een kleine populatie katten die aan een angststoornis lijden. Maar het verklaart niet waarom katten met een goede geestelijke gezondheid ook gras eten.
Een andere theorie om het eten van gras bij katten te verklaren, is dat wilde katten knaagdieren eten, die op hun beurt grassen en granen eten. Als een kat een muis eet, eet hij niet alleen muizeneiwit, hij eet ook de laatste maaltijd van die muis, wat Dr. Hazel Carney tegen Westvet.net beschreef als "een salade met zijn hoofdgerecht."[11]
Misschien probeert een grasetende kat gewoon het gebrek aan groenten te compenseren dat zijn wilde voorouders (of wilde vrienden) onbedoeld zouden hebben geconsumeerd.
Hoewel deze theorie interessant is en zeker gedeeltelijk waar, gaat ze ervan uit dat katten vegetatie nodig hebben in hun voeding. De huidige wetenschap ondersteunt het idee niet dat katten groenten of fruit nodig hebben om hun dieet te voltooien.[12]
Wetenschappers denken een antwoord te hebben dat het eten van gras bij katten verklaart. Vorig jaar, op de jaarlijkse conventie van de International Society for Applied Ethology in Noorwegen, deelden onderzoekers de resultaten van een onderzoek[13] waarbij meer dan 1.000 katteneigenaren betrokken waren die toegden dat ze minstens drie uur per dag besteedden aan het kijken naar en tijd doorbrengen met hun huisdier . (Wie niet?)
77% van de ondervraagde kattenbezitters zei dat ze persoonlijk getuige waren van hun katten die minstens zes keer gras aten. Slechts 11% zei dat ze hun katten nooit gras zagen eten.
Om te beginnen braken de meeste graseters in het onderzoek helemaal niet. Slechts een kwart van de graseters gaf daarna over en de meeste van hen (91%) leken niet ziek voordat ze moesten braken, volgens hun eigenaren.
Deze observatie lijkt de theorie te weerleggen dat katten gras eten omdat ze maagklachten hebben en proberen te braken om hun ongemak te verlichten.
Volgens onderzoekers is het eten van planten gewoon instinctief. Deze wetenschappers observeerden grasetende gedragingen bij andere wilde carnivoren en merkten op dat het eten van niet-verteerbare planten een algemene tactiek is die door vleeseters wordt gebruikt om het aantal parasitaire wormen in hun darmkanaal op een "draaglijke belasting" te houden.
Grasetende katten doen dus waarschijnlijk gewoon wat hun voorouders altijd hebben gedaan om zichzelf te helpen leven om een ander te zien dag, ook al genieten de meest geliefde huiskatten al van een parasietvrij leven.
Hoewel het eten van gras op zijn best een plezierige bezigheid is voor uw kat, en in het slechtste geval een verwennerij met een niet-giftige (hoewel onverteerbare) snack, zijn niet alle grassen gelijk gemaakt.
Ten eerste kan een kat die op zoek is naar iets groens om te eten, bij afwezigheid overschakelen op ander plantaardig materiaal van echt gras. Veel huis- en landschapsplanten zijn giftig voor katten. Weet of uw huis- en tuinplanten gevaarlijk zijn voor katten en overweeg serieus om ze te herplaatsen als dat zo is.
Lees ook de etiketten van de meststoffen, herbiciden en pesticiden die u op uw binnen- en buitentuinen kunt toepassen. Veel van deze chemicaliën zijn giftig voor katten en kunnen per ongeluk worden ingeslikt door een kat die op zoek is naar wat groen om aan te knabbelen.
Voor katten die gewoon gras nodig hebben om op te knabbelen, overweeg dan om een speciale kattentuin voor haar te kopen. Deze worden geleverd met onbehandelde zaden (of reeds gevestigde planten) van veilige grassen, zoals haver, rogge, tarwe of gerst.
Houd een oogje in het zeil voor het onwaarschijnlijke voorkomen van een vreemd graslichaam in de sinussen van uw kat. In zeldzame gevallen kan een grasspriet in de sinussen van een kat terechtkomen in plaats van uit de mond wanneer ze braakt. Overmatig niezen of loopneus uit één neusgat zijn mogelijke tekenen van dit ongebruikelijke scenario, waarvoor absoluut een bezoek aan de dierenarts nodig is.[14]
Evenzo kan een onverteerd stuk gras zijn weg helemaal door het spijsverteringskanaal banen en verstrikt raken in de ontlasting. Zelden zal een lange streng zo snauwend worden dat het voor de kat moeilijk wordt om erdoor te gaan.[15] Een liefhebbende katteneigenaar moet misschien handschoenen aandoen en voorzichtig aan de draad trekken om hem te helpen.
