Chronische oorinfecties bij honden zijn de vloek van honden met lange oren, zwemmende honden, recent gevaccineerde puppy's, oude honden, honden met een overvloed aan oorsmeer en honden met allergieën, schildklieronevenwichtigheden of stoornissen van het immuunsysteem. Met andere woorden, oorinfecties behoren tot de meest voorkomende terugkerende hondenproblemen.
In de conventionele diergeneeskunde kan een oorontsteking bij honden vaak worden behandeld met orale antibiotica, plaatselijke medicijnen of zelfs een operatie. Het probleem is dat geen van deze behandelingen een remedie is. Oorinfecties komen terug wanneer de hond weer een "verkeerd" voer eet, nog een keer gaat zwemmen, opnieuw een opeenhoping van overtollig oorsmeer ervaart of op een andere manier een herhaling veroorzaakt.
Holistische dierenarts Stacey Hershman, uit Nyack, New York, raakte geïnteresseerd in oorinfecties bij honden toen ze in haar tienerjaren veterinair technicus werd. "Dit is een onderwerp dat niet veel wordt behandeld op de dierenartsschool", zegt ze. “Ik leerde over het behandelen van oorinfecties van de dierenartsen waarmee ik in de loop der jaren heb gewerkt. Omdat ze allemaal verschillende technieken hadden, zag ik tientallen verschillende behandelingen en hield ik bij wat werkte en wat niet.”
In de loop der jaren ontwikkelde Dr. Hershman een programma om de oren gezond te houden en eventuele problemen te behandelen, zonder de steroïden en antibiotica die gewoonlijk door conventionele artsen worden verstrekt. Bovendien, wanneer ze een hond met geïnfecteerde oren behandelt, geeft ze meestal een homeopathisch middel om het immuunsysteem van de hond te stimuleren en het te helpen de onderliggende oorzaak van de infectie te bestrijden.
"Oorontstekingen zijn een symptoom van een groter probleem", zegt ze. "Je wilt niet alleen het oor behandelen en de rest van het lichaam negeren. Je wilt de hele patiënt behandelen.”
Dr. Hershman is van mening dat veel oorontstekingen bij honden, vooral bij puppy's, het gevolg zijn van een verstoord immuunsysteem dat wordt veroorzaakt door vaccinose, een reactie op vaccins. "De nadelige effecten van vaccins", zegt ze, "kunnen bij puppy's slijmerige afscheiding veroorzaken. Het is bijvoorbeeld niet ongebruikelijk dat puppy's afscheiding uit de ogen krijgen of conjunctivitis ontwikkelen na een hondenziektevaccin.'
Zodra een hond een oorontsteking ontwikkelt, kan conventionele behandeling het probleem verergeren. "Honden krijgen routinematig cocktailmedicijnen, dit zijn combinaties van antibiotica, antischimmelmiddelen, cortisone of andere ingrediënten", legt ze uit.
"Na een tijdje ga je door 10 buizen en je hond zal een weerstand ontwikkelen. Dan moet je krachtigere medicijnen gebruiken om de terugkerende infectie te behandelen. In de conventionele diergeneeskunde worden chronische oorinfecties als normaal beschouwd. Hondenbezitters wordt verteld dat ze een feit van het leven zijn, ze zijn nooit genezen, ze blijven gewoon terugkomen, en het beste wat je kunt doen is ze 'managen'. Mijn doel is om te genezen, niet om te managen.”
De behandeling van Dr. Hershman voor geïnfecteerde oren is op zichzelf geen remedie, maar het is een remedie die niet schadelijk is, en het geeft je een belangrijke kick-start bij het holistisch behandelen van oren. "Dat is de benadering die tot genezing leidt", zegt ze.
Opmerking: Als uw hond voor de eerste keer een oorontsteking krijgt, of als zijn toestand bijzonder ernstig of pijnlijk lijkt, breng hem dan naar uw holistische dierenarts om een tumor, poliep of iets anders uit te sluiten dat veterinaire aandacht vereist.
Het programma voor gezonde oren van Dr. Hershman begint met een onderhoudsreiniging met gewone wattenbolletjes en wattenstaafjes. "Dit maakt veel mensen nerveus", zegt ze, "maar de gehoorgang van de hond is niet recht zoals het kanaal in onze oren. Ervan uitgaande dat je redelijk zachtaardig bent, kun je het trommelvlies niet doorboren of structurele schade aanrichten.'
Bevochtig het oor met groene thee, gebrouwen zoals om te drinken en afgekoeld tot kamertemperatuur, of gebruik een zure oorreiniger die geen alcohol bevat. Dr. Hershman houdt van groene thee vanwege de mildheid en de verzurende, antibacteriële eigenschappen, maar ze raadt ook perzikgeurde DermaPet MalAcetic Otic Ear Cleanser of Halo Natural Herbal Ear Wash aan.
"Giet het reinigingsmiddel niet in het oor van de hond", waarschuwt ze, "anders spoelt het vuil weg en gaat op het trommelvlies zitten, waardoor het geïrriteerd raakt." In plaats daarvan, zegt ze, til je de oorflap van de hond op terwijl je een bevochtigde watje tussen je duim en wijsvinger houdt. Duw het katoen door de opening achter de tragus (de horizontale richel die je ziet als je de oorflap optilt) en schep omhoog. Gebruik een paar droge wattenbolletjes om de normale wasachtige opbouw te verwijderen.
Duw vervolgens een wattenstaafje in de verticale gehoorgang totdat deze stopt en schep het dan omhoog terwijl u het tegen de wanden van het verticale kanaal wrijft. Herhaal dit meerdere keren en wrijf aan verschillende kanten van het verticale kanaal. Afhankelijk van hoeveel vuil er in elk oor aanwezig is, kunt u een of meerdere wattenbolletjes bevochtigen en twee of meer wattenstaafjes gebruiken.
"Je wilt niet zo hard duwen dat je pijn veroorzaakt", zegt ze, "maar voor onderhoudsreiniging met zachte druk is het onmogelijk om het trommelvlies te beschadigen. Ik verwijs naar de uitwendige gehoorgang als een L-vormige tunnel, en ik vertel eigenaren om aan het verticale kanaal te denken als een kegel van kraakbeen. Mensen zijn altijd verbaasd over hoe diep de gehoorgang van de hond kan gaan. Ik laat ze vaak het uiteinde van het wattenstaafje vasthouden terwijl ik het schoonmaken demonstreer, zodat ze er zeker van zijn dat ze het op de juiste manier doen zonder hun honden pijn te doen."
Als overmatige afscheiding het gebruik van vijf of meer wattenstaafjes vereist, of als de afscheiding dik, zwart of onwelriekend is, raadt Dr. Hershman een oorspoeling aan.
Dogster.com biedt hier een ander protocol voor het schoonmaken van de oren van uw hond.
Dr. Hershman realiseerde zich dat wanneer een oor niet ontstoken is en niet pijnlijk is, maar vol vuil of teerachtige afscheidingen van een gist- of bacteriële infectie, het spoelen van het oor zinvol is. "Als je het niet wegspoelt maar medicatie blijft aanbrengen op het puin", zegt ze, "zal je het probleem nooit genezen. Maar ik heb ook geleerd dat het spoelen van het oor een kunst is. Je kunt het oor niet gewoon vullen met otic-oplossing en verwachten dat het vanzelf naar buiten stroomt, waarbij al het vuil wordt meegenomen. Omdat de gehoorgang van de hond een rechte hoek vormt, krijg je de vloeistof er niet uit, tenzij je hem voorzichtig opzuigt met een bolspuit of een soort buisje met een spuit eraan."
De oren doorspoelen, zegt Dr. Hershman, is een van de belangrijkste technieken die u kunt leren om de oren van uw hond gezond te houden. "Ze leren dit niet op de veterinaire school", zegt ze. "Het is iets dat mensen door ervaring leren."
Wanneer mogen de oren niet gespoeld worden? "Als ze pijnlijk zijn, zweren of bloeden", zegt ze, "of als er slijmerige, gladde pus in het oor is of een glutenachtige, gistachtige, goudgele afscheiding. In al deze gevallen wordt spoelen niet aanbevolen. Maar als de oren niet ontstoken zijn en gewoon wasachtig zijn of gevuld zijn met teerachtige exsudaten, werkt blozen goed.”
De procedure begint met een milde, natuurlijke, ongeparfumeerde vloeibare zeep uit de reformwinkel. Doe een paar druppels volle zeep in het oor en masseer daarna grondig de oorbasis. De zeep is een oppervlakteactieve stof en breekt vuil af dat aan de zijkanten van de gehoorgang vastzit. Vul uit een kom met water dat iets warmer is dan lichaamstemperatuur een rubberen bolspuit of oorspuit, het soort dat in apotheken wordt verkocht voor gebruik bij kinderen of volwassenen. Plaats de punt van de spuit diep in het met zeep behandelde oor en knijp vervolgens langzaam in de spuit zodat er een zachte stroom water vrijkomt.
"Bij de eerste of tweede toepassing", zegt Dr. Hershman, "zou je allerlei soorten vuil naar buiten moeten zien stromen. Het is als een waterval. Houd aan het einde van elke toepassing de spuit op zijn plaats zodat deze het resterende water en vuil uit de gehoorgang zuigt. Leeg vervolgens de spuit voordat u hem opnieuw vult.”
Voor ernstig met puin gevulde oren herhaalt Dr. Hershman de procedure drie of vier keer, waarna ze de hond zijn hoofd laat schudden voordat hij het oor afdroogt met wattenbolletjes en wattenstaafjes. 'Ik zoek naar bloed of puin,' zegt ze, 'en ik kijk naar binnen met de otoscoop. Als er nog steeds veel vuil is, doe ik er meer zeep in, masseer ik krachtiger en spoel ik het nog een paar keer door.
"Een oorspoeling kan traumatisch zijn als het oor ontstoken is", waarschuwt ze, "en af en toe zal er een zweer of zweer zijn waarvan je niet weet dat het er is en het zal bloeden. Daarom moet je goed opletten hoe je dit doet. Je moet krachtig zijn, maar niet agressief. Je wilt het oor niet meer ontstoken, pijnlijker of beschadigd maken dan het was om mee te beginnen."
Na het spoelen van het oor, brengt Dr. Hershman calendula-gel aan, een homeopathisch middel. “Ik doe een grote schar in elk oor en vraag de eigenaar om dat de komende drie dagen een of twee keer per dag te doen. De gel is in water oplosbaar en zeer rustgevend. Calendula helpt jeuk te verlichten en stimuleert de groei van nieuwe cellen, waardoor het weefselherstel versnelt.”
Als de afscheiding in het oor van de hond gistachtig of duidelijk geïnfecteerd is, slaat Dr. Hershman de oorspoeling over en gebruikt hij de volgende behandeling.
Zorgvuldige behandeling is vereist voor geïnfecteerde oren en oren die vol zitten met vuil dat zelfs een oorspoeling weerstaat. Maar welke aanpak werkt het beste?
Toen Dr. Hershman haar dierenartspraktijk begon, ontmoette ze veel honden die niemand hun oren lieten aanraken. "Ik wist dat niets wat ik op de dierenartsschool had geleerd hen zou helpen", zegt ze, "dus dacht ik terug aan alle behandelingen die ik in de loop der jaren had gezien. Degene die het meest effectief leek, was een combinatie van boorzuur en een dikke, ouderwetse zalf die eruitziet als roze tandpasta. Ik kon de naam niet herinneren, maar ik ben nooit vergeten hoe het rook - echt eigenaardig, zoals verbrande sintels. "
De zalf was Pellitol, en zodra ze het had gevonden, ontwikkelde Dr. Hershman haar eigen protocol om het te gebruiken in combinatie met boorzuur. Via trimsalons had ze het belang van oorpoeders geleerd. "Net als die poeders," zegt ze, "droogt en verzuurt boorzuur het oor. Gisten en bacteriën zijn opportunistische organismen die sterven in een droge, zure omgeving. Ze gedijen goed waar het vochtig, donker en alkalisch is.”
Ze experimenteerde eerst met haar eigen honden en honden in het dierenasiel waar ze vrijwilligster was, en plaatste twee of drie snufjes boorzuurpoeder in elk geïnfecteerd oor, tenzij het zweren, bloeden of pijnlijk was. "Zuur zijn", legt ze uit, "boorzuur kan open wonden irriteren. In dat geval zou ik alleen de Pellitol gebruiken. Anders is een snuifje boorzuur een effectieve voorbehandeling.”
Boorzuur is giftig; let op waarschuwingen op het etiket. Het mag niet worden ingeademd, ingeslikt of in het oog worden geplaatst. Het gezicht afschermen is belangrijk en vereist meestal een helper, iemand die het hoofd van de hond stil kan houden en tegelijkertijd de ogen, neus en mond beschermt.
"Ik doe het boorzuur erin en gebruik mijn vinger om het diep in de gehoorgang te werken", zegt ze. "Als de hond een erg smalle gehoorgang heeft, werk ik die voorzichtig naar beneden met een wattenstaafje."
Vervolgens bevestigt ze de Pellitol-applicator aan de tube en knijpt de pasteuze zalf in de gehoorgang, waarbij ze voldoende druk uitoefent terwijl ze de tube terugtrekt om de gehoorgang volledig te vullen. "Ik masseer het oor", zegt ze, "vooral rond de basis, en laat het dan een hele week met rust. Ik heb dit met vallen en opstaan geleerd. De Pellitol droogt binnen een dag of twee op, maar als je het een hele week ongestoord laat, verwijdert het alle exsudaten in het oor, of het nu plakkerige, teerachtige, gistachtige of slijmerige pus is. Het hecht zich gewoon aan alles wat er is, droogt het op en alles valt samen.”
Pellitol-zalf bevat zinkoxide, calamine, bismut-subgalante, bismut-subnitraat, resorcinol, echinacea-vloeistofextract en jeneverbesteer. "Zinkoxide", zegt Dr. Hershman, "is een droogmiddel; calamine helpt bij jeuk en ontsteking; bismut is rustgevend en heeft antibacteriële eigenschappen; resorcinol wordt gebruikt om dermatitis en andere huidaandoeningen te behandelen; echinacea is antiviraal en antibacterieel; en jeneverbesteer, zoals alle boomharsen, bestrijdt infecties en maakt de zalf erg plakkerig. Eenmaal aangebracht, blijft het op zijn plaats totdat het opdroogt en afbladdert, waarbij het oorresten meegaat.”
Na een week zou het oor veel verbeterd moeten zijn. "Dat is wanneer ik wattenbolletjes of wattenstaafjes gebruik om wat er nog over is te verwijderen", zegt Dr. Hershman. "Ik ben dol op deze behandeling omdat het goed werkt, het oor niet traumatiseert en homeopathie niet tegenwerkt."
Als Pellitol een nadelige bijwerking heeft, is het de plakkerigheid van het product. "Ik zeg tegen mensen dat ze hun meubels een dag of twee moeten beschermen", zegt Hershman. "De zalf blijft plakken aan alles wat het aanraakt, en wanneer je het oor vult, kan het aan de buitenkant van het oor of het gezicht van de hond blijven plakken. Dat teveel zal drogen en eraf vallen. Je kunt het verwijderen met plantaardige olie, maar laat de binnenkant van de oorflap met rust.”
Soms is een tweede behandeling nodig en soms spoelt Dr. Hershman het oor door om de therapie te voltooien.
Hoewel hondenbezitters veel oorproblemen zelf met succes kunnen behandelen met het voorgaande programma, aarzel dan niet om uw hond naar uw holistische dierenarts te brengen als hij ernstige pijn of ongemak vertoont, of als de oorproblemen terugkeren. Er kan een onderliggend probleem zijn dat uw holistische dierenarts kan identificeren en behandelen.
Er zijn ook gevallen geweest waarin de hier beschreven alternatieven niet werken. Als dit gebeurt, kan een conventionele behandeling nodig zijn om de bacteriën te verslaan die het oor van de hond infecteren. Het reinigings- en spoelprogramma van Dr. Hershman kan daarna worden gebruikt voor preventief onderhoud.
EEN OPMERKING OVER PELLITOL: Sinds dit artikel oorspronkelijk werd gepubliceerd, werd Pellitol niet meer onder die naam geproduceerd. Hetzelfde product wordt nog steeds verkocht, maar laat uw dierenarts contact opnemen met uw apotheek om er zeker van te zijn dat u het juiste product krijgt.
Niet elke oorontsteking is een infectie; soms is het een plaag. Oormijten zijn kleine parasieten die bloed zuigen en het oor vullen met afvalstoffen die eruitzien als zwarte koffiedik. Het probleem komt het meest voor bij honden uit dierenwinkels, puppy-molens, opvangcentra of fokkers met een onreine omgeving.
Oormijten zijn soortspecifiek, wat betekent dat katachtige oormijten de voorkeur geven aan kattenoren en hondenoormijten de voorkeur aan hondenoren. Hun beten verzweren de gehoorgang, wat vaak leidt tot secundaire infecties.
Hoe weet je of je hond oormijt heeft? De definitieve test is door microscopisch onderzoek, maar Dr. Hershman beschrijft twee eenvoudige thuistests. "Smeer wat oorresten op een witte papieren handdoek en bevochtig het met waterstofperoxide", zegt ze. “Als er een bruinrode vlek ontstaat als je het uitsmeert, dan kijk je naar verteerd bloed van mijten. Bovendien hebben de meeste dieren met oormijt een positieve 'dreuntest'. Ze bonzen flink op een achterpoot als je hun oren schoonmaakt vanwege hevige jeuk.”
Oormijten worden meestal behandeld met pesticiden, maar er is een veiligere, gemakkelijkere manier. Doe gewoon een of twee keer per week een paar druppels minerale olie in elk oor gedurende een maand.
Minerale olie heeft een verschrikkelijke reputatie in holistische gezondheidskringen omdat het een petrochemische stof is die de poriën blokkeert en het vermogen van de huid om te ademen verstoort. Maar als het gaat om het bestrijden van oormijt, zijn deze eigenschappen een deugd. Minerale olie verstikt en verhongert oormijten. Door de olie twee keer per week opnieuw aan te brengen, wordt de groei van nieuwe generaties voorkomen.
Opmerking: Kruidenooroliën die olijfolie of andere plantaardige oliën bevatten, kunnen minder effectief zijn bij de behandeling van oormijt, ofwel omdat ze voedingsstoffen bevatten die de kleine parasieten voeden of omdat ze niet zwaar genoeg zijn om ze te verstikken.
Gebruik voor het beste resultaat een pipet om minerale olie aan de binnenkant van het oor aan te brengen. Gebruik vervolgens een watje gedrenkt in minerale olie om de binnenkant van de oorflap af te vegen. Masseer het hele oor om er zeker van te zijn dat de minerale olie goed verdeeld is. Verwijder vóór elke volgende toepassing het vuil uit het oor met wattenbolletjes en wattenstaafjes.
Als mijten een secundaire infectie hebben veroorzaakt, volg dan de minerale oliebehandeling met Pellitol-zalf en laat deze enkele dagen ongestoord staan.
Als u niet zeker weet of u de oren van uw hond kunt schoonmaken of behandelen, kunt u uw holistische dierenarts om hulp vragen; met een beetje oefening zou je oorproblemen moeten kunnen voorkomen en je hond kunnen helpen om zelf een schoon, droog en gezond oor te houden.
"Dit zijn eenvoudige, ouderwetse remedies", zegt Dr. Hershman. “Er is niets hightech aan hen. Maar na 30 jaar oorinfecties te hebben behandeld, ben ik er meer dan ooit van overtuigd dat dit de beste manier is om oorinfecties bij honden te behandelen."
CJ Puotinen is de auteur van The Encyclopedia of Natural Pet Care en Natuurlijke remedies voor honden en katten, beide verkrijgbaar bij DogWise. Ze heeft ook verschillende boeken geschreven over de menselijke gezondheid, waaronder Natuurlijke verlichting van pijntjes.
