Eén blik op de röntgenfoto's van de vingerkootjes van mijn Border Collie doet veel mensen ineenkrimpen en zeggen "Au!" Die zichtbare botgroei op zijn tenen is door biopsie bevestigd als artrose. Deze ziekte is aanwezig in zijn beide voorpoten en zijn pijn is duidelijk na te veel inspanning. Mijn vrienden met artritis beschrijven hun pijn als vaak ondraaglijk en dus als Duncan pijn vertoont, kan ik me alleen maar voorstellen wat hij moet voelen. Op 11½ kan Duncan - ook bekend als "Dutaro" - nog steeds een bal pakken zoals de tweede honkman van de San Francisco Giant en wil hij nooit dat het spel eindigt. In een poging hem zo pijnvrij mogelijk te houden en dus actief, gezond en gelukkig te houden, nam ik lasertherapie op in zijn behandelprogramma. Bal spelen zit hem in het bloed; door de effecten van lasertherapie toe te voegen, kan hij van de gehandicapte lijst blijven.
Het idee van laser (licht) als therapeutische methode bestaat al duizenden jaren - het was bekend dat de Egyptenaren zonnetherapie gebruikten. Nadat hij had waargenomen dat ultraviolet licht bacteriën doodde, begon Niels Ryberg Finsen in de jaren 1890 in Engeland UV-stralen te gebruiken om ziekten te behandelen en ontving hij in 1903 de Nobelprijs voor fysiologie/geneeskunde.
In 1917 theoretiseerde Albert Einstein over het proces van lasers door gestimuleerde emissies van licht; de term "laser" werd voor het eerst gebruikt in een wetenschappelijk artikel in 1959 (als een acroniem voor "lichtversterking door gestimuleerde emissie van straling"). De eerste werkende lasers werden ontwikkeld in het begin van de jaren 60 en lasertherapie kreeg zijn moderne vorm in 1967 toen de Hongaarse arts Endre Mester, beschouwd als de pionier van de lasergeneeskunde en beschouwd als de ontdekker van de positieve biologische effecten van laser met laag vermogen, zijn vroege wetenschappelijke experimenten. Tijdens het laseren op de rug van muizen waarvan de vacht was geschoren om te kijken of laserstraling kanker veroorzaakte, merkte Mester dat de geschoren vacht sneller teruggroeide bij de behandelde groep (die overigens geen kanker kreeg) dan bij de onbehandelde groep. groep. Met andere experimenten ontdekte hij dat lasers wondgenezing konden stimuleren.
Lasertherapie lijkt op fotosynthese in planten, omdat het door de laser afgegeven licht wordt omgezet in energie die het lichaam kan gebruiken. Het is geen warmtetherapie en therapeutische lasers zijn anders dan die lasers die worden gebruikt voor ablatie, snijden en thermisch coaguleren van weefsel.
Een laser is een versterker van licht, uitgezonden in de vorm van fotonen (discrete pakketjes elektromagnetische energie). De absorptie- en penetratieniveaus van elk van deze fotonen worden bepaald door de golflengte (lichtenergie vertoont een golfachtig gedrag terwijl het door de ruimte reist en wordt gemeten in golflengten, gecategoriseerd op kleur en zichtbaarheid). Wanneer de fotonen, in de vorm van licht, in contact komen met biologisch weefsel, wordt een deel daarvan geabsorbeerd, een deel wordt gereflecteerd of verstrooid en een deel wordt verder doorgelaten.
De primaire effecten van lasertherapie beginnen met die fotonen die worden geabsorbeerd, waardoor activiteit op moleculair, cellulair en weefselniveau wordt geïnduceerd. Het is aangetoond dat beschadigde of aangetaste cellen en weefsels een significant hogere respons op lasertherapie hebben dan normale gezonde structuren.
BIOSTIMULATIEVE EFFECTEN
Lasertherapie doet drie dingen:verhoogt de genezing, vermindert ontstekingen en vermindert pijn. Een manier waarop lasertherapie deze doelen bereikt, is door een toename van de gelokaliseerde bloedstroom te genereren, die beschadigde cellen normaliseert en geneest. In het lichaam transporteert bloed zuurstof en voedingsstoffen naar cellen en voert het afvalproducten weg; lasertherapie verhoogt dit proces, waardoor er meer zuurstof aan de cellen wordt afgegeven om te worden omgezet in cellulaire energie.
Misschien wel de meest essentiële actie van lasertherapie is de fotochemische stimulatie die wordt veroorzaakt door de toediening van infrarood licht in het bereik van 800-1000 nanometer (nm), dat interageert met cytochroom C, dat zich in de mitochondria (de cellulaire energiecentrales) van cellen bevindt, katalyseert meerdere reacties. Deze interactie resulteert in de vorming van adenosinetrifosfaat (ATP), een co-enzym dat energie opslaat en transporteert voor verschillende stofwisselingsprocessen; stikstofmonoxide (NO), een cellulair signaalmolecuul dat betrokken is bij veel fysiologische en pathologische processen; en reactieve zuurstofsoorten (ROS), chemisch reactieve moleculen die betrokken zijn bij celsignalering en homeostase.
Eiwitsynthese kan volgen, wat verdere effecten teweegbrengt zoals verhoogde oxygenatie, verhoogde celgeneratie en -migratie en regulering van de niveaus van groeifactoren, cytokinen (eiwitmoleculen, peptiden en glycoproteïnen die zorgen voor communicatie tussen cellen) en ontstekingsmediatoren, die allemaal stimuleren het cellulaire metabolisme en de genezingsreactie.
Andere effecten zijn gedocumenteerd, met name omdat ze betrekking hebben op het verminderen van pijn:verhoogde productie van endorfine en serotonine, normalisatie van de actiepotentialen van zenuwcellen, blokkering van zenuwcellen en verminderde productie van bradykinine (peptiden die bloedvaten doen verwijden). Angiogenese (het proces van het vormen van nieuwe bloedvaten) en neurogenese (het proces van het genereren van neuronen) zijn ook bevestigde effecten. Simpel gezegd, lasertherapie betekent dat er meer energie beschikbaar is voor cellen om hun processen uit te voeren.
LASERAPPARATEN
Lasertherapie, vooral als onderdeel van fysiotherapie, wordt al vele jaren in veel delen van de wereld gebruikt, waaronder Canada, Australië, Europa en sommige Aziatische landen. Het duurde tot 2002 voordat de FDA de eerste therapeutische laser, met een uitgangsvermogen van 5 milliwatt (mW), vrijgaf voor gebruik in de Verenigde Staten. Tegenwoordig kunnen lasers een vermogen tot 15.000 mW (15 watt) hebben. Omdat lasers worden gereguleerd door de FDA, moeten ze worden geclassificeerd op basis van hun uitgangsvermogen en het potentieel om oogletsel te veroorzaken.
De meeste therapeutische lasers die in de klinische praktijk worden gebruikt, vallen in een van de volgende twee classificaties:Klasse 3B-lasers, die een uitgangsvermogen van 5 tot 500 mW kunnen hebben; of klasse 4, dat wil zeggen elke laser met een vermogensniveau van 500 mW of meer. Klasse 3B-lasers kunnen gevaarlijk zijn voor de ogen als ze direct worden blootgesteld en worden soms "koude" lasers genoemd omdat ze geen significant thermisch effect hebben. Klasse 4-lasers kunnen permanente oogbeschadiging veroorzaken door direct, diffuus of indirect zicht op de bundel (dus moet er goed op worden gelet dat het pad van de lichtstraal wordt gecontroleerd); deze lasers kunnen de temperatuur van weefsels verhogen en verbranding veroorzaken, hoewel dit uiterst zeldzaam is.
Beoefenaars van lasertherapie hebben de neiging zich af te stemmen op de ene of de andere klasse lasers. Het ene is niet per se beter dan het andere; het is echt een kwestie van voorkeur. Elk heeft zijn voor- en nadelen, maar beide kunnen positieve resultaten opleveren.
Lasermachines worden ook standaard geleverd met één of meerdere sets van vooraf bepaalde golflengten. De golflengte van het laserlicht bepaalt de afstand die het licht door weefsel dringt. De wetten van de laserfysica hebben aangetoond dat hoe hoger de golflengte, hoe dieper de penetratie. De golflengten van licht die worden gebruikt voor lasertherapie vallen in een optisch venster van nabij-infrarode golflengten die in het bereik van 600-1070 nm meten.
Golflengten binnen het bereik van 600 nm penetreren niet direct meer dan 0,5 tot 2 centimeter (cm), of indirect tot 5 cm. Golflengten in het midden van 700 tot laag 1000 nm penetreren dieper en beïnvloeden weefsels direct tot 5 cm en indirect tot 10 cm. Golflengten in het bereik van 600-700 nm kunnen alleen worden gebruikt voor de behandeling van huid en onderhuids weefsel en golflengten van 780-980 nm hebben de voorkeur voor de diepere stimulatie die nodig is van de musculoskeletale, vasculaire, lymfatische en neurologische structuren om de fysiologische processen te starten die nodig zijn voor vermindering van pijn/ontsteking en versnelde weefselgenezing.
Laserapparaten kunnen in continue golf- of pulserende modus worden gebruikt, afhankelijk van of het uitgangsvermogen in wezen continu is in de tijd of de vorm aanneemt van incrementele emissies van licht. Er zijn ook supergepulseerde lasers waarin een krachtige, hooggedoseerde lichtstraal wordt toegediend in getimede bursts afgewisseld met grote pauzes. Onderzoek heeft niet aangetoond dat pulsen van welk type dan ook gunstiger is dan continue golf.
DOSERING
Een ander belangrijk onderdeel van de praktijk van lasertherapie is de tijdsduur dat de laser wordt toegediend. Dit, in combinatie met kracht en golflengte, wordt de dosering genoemd. De World Association of Laser Therapy (WALT) biedt een lijst met aanbevolen behandelingsdoseringen voor verschillende aandoeningen bij mensen; omdat deze zijn afgeleid van klinische onderzoeken en onderzoeken bij dieren met vergelijkbare pathologieën, zijn de aanbevelingen voor het gebruik van lasers in veterinaire omgevingen gebaseerd op deze richtlijnen. De hoeveelheid en sterkte van het licht dat wordt gebruikt, hangt af van de pathologie die wordt behandeld en in het bijzonder hoe diep het licht naar verwachting in het weefsel moet doordringen. De juiste dosering is essentieel voor het succes van lasertherapie.
LASERTHERAPIE IN DE DIERENPRAKTIJK
Lasertherapie wordt al tientallen jaren als een modaliteit in veterinaire praktijken gebruikt, maar is pas recentelijk algemeen geaccepteerd en direct beschikbaar geworden, grotendeels omdat de technologie en wetenschap zodanig zijn geëvolueerd dat het gebruik ervan wetenschappelijk geldig en herhaalbaar is.
De belangstelling voor het potentieel ervan heeft ook geleid tot een toename van de beschikbaarheid van training en opleiding; tegenwoordig hebben veterinaire conferenties volledige secties over lasertherapie en scholen voor diergeneeskunde bieden cursussen aan als onderdeel van hun curriculum. Het wordt gebruikt voor de behandeling van een breed spectrum van aandoeningen bij gezelschapsdieren, variërend van huidproblemen tot chronische pijn tot acuut letsel. Een reactie op lasertherapie wordt meestal gezien binnen één tot drie sessies.
Jeffrey Smith, DVM, is de eigenaar van Middletown Animal Hospital in Middletown, Californië, een voormalig president van de California Veterinary Medical Association en een vertegenwoordiger van Companion Therapy Laser® (een divisie van LiteCure, LLC). Dr. Smith meldt dat 98 procent van de gevallen een opmerkelijke verbetering zou moeten vertonen bij de derde behandeling. Als er op dit punt nog geen reactie op lasertherapie is waargenomen, wordt de zaak opnieuw beoordeeld om er zeker van te zijn dat de juiste diagnose is gesteld en dat de juiste locatie met de juiste dosis wordt behandeld.
Bij chronische aandoeningen kan de patiënt tot 12 behandelingen krijgen voordat een plateau wordt bereikt; de behandeling verschuift dan naar een onderhoudsfase - meestal eenmaal per maand. Chronische aandoeningen, zoals artritis, chronische dermatitis, rugletsel, inflammatoire darmziekte, chronische cystitis, vereisen inherent een voortdurende behandeling. Dr. Smith wijst er bijvoorbeeld op dat bij artritis de botpathologie die op röntgenfoto's te zien is niet zal worden veranderd, maar in plaats daarvan zal lasertherapie de ontsteking van de weke delen en chronische onaangepaste pijn die met de aandoening gepaard gaat, beïnvloeden.
Om de werkzaamheid van therapeutische laserbehandeling te bepalen, verwijst Dr. Smith naar de groeiende hoeveelheid klinische onderzoeken die de effecten valideren en kwantificeren. Hij merkt op dat het begrip van laserwetenschap de afgelopen vijf jaar enorm is verbeterd en dat de technologie ook is gevolgd. Volgens Dr. Smith:"Klinische ervaring en casestudy's zijn onmiskenbaar, vooral voor die moeilijke, chronische gevallen die traditionele remedies niet adequaat hebben kunnen behandelen."
Integrative beoefenaar Dale Olm, DVM, van het Southampton Pet Hospital in Benicia, Californië, vindt aanvullende ondersteuning voor de werkzaamheid van lasertherapie door de oplossing van klinische symptomen en door de perceptie van de eigenaar van de toestand van hun huisdier. De kliniek van Dr. Olm combineert vaak lasertherapie met zowel conventionele medische behandeling als acupunctuur en chiropractische modaliteiten, waarbij ze ontdekken dat ze synergetisch werken om effectieve resultaten te produceren.
Toen een van zijn patiënten zich presenteerde met een ernstige schimmelinfectie aan het oor, verwachtte Dr. Olm dat de hond weken van conventionele behandeling nodig zou hebben. Na één lasertherapiesessie en één week conventionele medische therapie was de aandoening volledig verdwenen. In nog andere gevallen kan het als enige behandeling worden gebruikt wanneer andere behandelingen onpraktisch zijn of door de patiënt niet worden verdragen.
Dr. Olm vergelijkt het toedienen van lasertherapie met een kunstvorm. Net als bij acupunctuur zijn de ervaring, kennis en vaardigheden van de behandelaar van invloed op het resultaat van de behandeling. Hoewel er geen specifieke training vereist is voor een persoon om een therapeutische laser te gebruiken (merk op dat klasse 3B- en klasse 4-lasers door de FDA goedgekeurde apparaten zijn die moeten worden toegediend door een dierenarts of onder toezicht van een dierenarts), is Dr. Olm van mening dat het mag alleen worden toegediend door een bevoegde arts die de medische toestand kan evalueren, de betrokken pathologie kan begrijpen en de respons op de therapie kan evalueren.
Sandy Gregory, RVT, herhaalt deze observatie. Gregory werkt als inspanningsfysioloog en dierenrevalidatietherapeut bij Scout's House, een dierenrevalidatiecentrum in Menlo Park, Californië. Ze is van mening dat training nodig zou moeten zijn om de apparatuur te gebruiken en beschouwt het als vergelijkbaar met "het voorschrijven en toedienen van een medicijn" dat alleen mag worden gedaan door een persoon met de juiste expertise.
Gregory wijst erop dat het bepalen van de dosering een complex proces kan zijn om in kaart te brengen, gezien de veelheid aan parameters waarmee rekening moet worden gehouden:vermogensdichtheid, golflengte en pulsstructuur van de eenheid; anatomische locatie; of het probleem acuut of chronisch is; type, conditie en diepte van het te behandelen weefsel; pigmentatie van de huid (donkere pigmentatie kan worden verbrand); frequentie en duur van de behandeling; en behandeltechniek.
Laserfabrikanten bieden doseringsgidsen voor het gebruik van hun specifieke apparaten en veel eenheden hebben voorinstellingen die kunnen worden geselecteerd, maar een goede beoefenaar zal de evaluerende factoren begrijpen die een rol spelen bij de bepaling van de dosering van elke patiënt. Het kennen van de parameters geeft de arts inzicht in hoe een aandoening specifiek moet worden behandeld, vooral omdat elke laserfabrikant zijn eigen benadering van dosering heeft. Het begrijpen van de nuances van de behandeling kan het verschil betekenen tussen effectiviteit en ineffectiviteit.
PIJNBEHEER
Lasertherapie wordt een enorm onderdeel van pijnbestrijding en revalidatie. Gregory, die al meer dan acht jaar therapeutische lasertherapie toedient aan huisdieren en dieren in het wild (inclusief zeeolifanten in het Marine Mammal Center), vindt het een van de meest lonende modaliteiten die ze gebruikt, omdat de resultaten soms zichtbaar kunnen zijn, soms zelfs onmiddellijk, en de effecten kunnen een grote verbetering van de kwaliteit van leven opleveren.
De biomechanismen van lasertherapie kunnen pijn op verschillende manieren verminderen. Eén studie noemt de ontstekingsremmende effecten van lasertherapie vergelijkbaar met die van farmacologische middelen voor de behandeling van pijn. Deze veilige niet-medicamenteuze optie is een welkom alternatief voor voorgeschreven medicijnen die mogelijk ernstige bijwerkingen kunnen hebben, vooral bij langdurig gebruik.
Lasertherapie kan ook pijn beheersen door oxidatieve stress te verminderen, de afgifte van endorfines te verhogen, de vorming van bloedvaten te verbeteren en de collageensynthese en skeletherstel te bevorderen.
Een gerandomiseerde gecontroleerde studie toonde aan dat lasers in staat waren om de activiteit van nociceptoren (sensorische receptoren die signalen verzenden die de perceptie van pijn veroorzaken) te onderdrukken, waardoor het zenuwvuur en pijnsignalering werd verminderd en, als resultaat, verlichting van acute en chronische pijn werd geboden. Bij mensen is aangetoond dat lasertherapie nekpijn onmiddellijk vermindert, waarbij de positieve effecten tot drie maanden na het einde van een behandelingsreeks aanhouden; men denkt dat hetzelfde voordeel bij dieren voorkomt.
WETENSCHAPPELIJKE ONDERSTEUNING
De veelheid aan klinische onderzoeken, hoogwaardig peer-reviewed onderzoek, systematische reviews en analyses die de effectiviteit van lasers in veel toepassingen in zowel de menselijke als de diergeneeskunde ondersteunen, weerleggen de kritiek op de therapeutische laserbehandeling. Omdat nu wetenschappelijk is aangetoond dat licht biologische effecten heeft, zijn de studies verschoven naar het onderzoeken van de werking van energie van lasers op cel- en organismeniveau. Bepaling van optimale parameters voor toepassing op verschillende pathologieën wordt ook onderzocht.
Ondanks het bewijs wordt het gebruik van therapeutische lasers soms nog steeds als controversieel beschouwd. Een van de redenen hiervoor is waarschijnlijk dat de biomechanica van de effecten nog niet volledig wordt begrepen. Het grote aantal onderling verbonden parameters die betrokken zijn bij de toepassing van lasertherapie maakt het in wezen onmogelijk om een uitgebreid onderzoek uit te voeren naar het effect van het één voor één variëren van alle individuele parameters.
Bewijsondersteuning in veterinaire klinische omgevingen groeit; huidige klinische onderzoeken omvatten onderzoeken naar perifere zenuwbeschadiging, pijn in het zenuwstelsel, spiercelrespons, pijnverlichting na TPLO en celproliferatie. Colorado State University voert een gerandomiseerde, gecontroleerde klinische studie uit naar de effectiviteit van lasertherapie bij de behandeling van ratelslangenbeten voor honden. Deze studie onderzoekt de mogelijkheid dat lasertherapie de duur van het verblijf in de kliniek kan verkorten en de impact van slangengif op het lichaam van de hond kan verminderen. Omdat lasertherapie het celherstelproces en het metabolisme in cellen verhoogt, is de theorie dat het de pijn en zwelling van beten kan verminderen en het aangetaste weefsel sneller kan genezen.
Therapeutische laserbehandeling bij honden met een ziekte van de tussenwervelschijven was de focus van een recent onderzoek aan de Universiteit van Florida. Deze gecontroleerde studie toonde aan dat honden die lasertherapie kregen na dwarslaesie en chirurgie geen medische complicaties hadden, sneller liepen en eerder werden ontslagen dan honden die geen lasertherapie kregen. De resultaten waren zo indrukwekkend dat lasertherapie is opgenomen als onderdeel van het behandelprotocol voor elke hond in het studiecentrum die de aandoening heeft.
Het potentieel van lasertherapie is nog lang niet bereikt. Nieuwe therapeutische strategieën worden ontwikkeld op basis van studies over de variabelen van parameters. Er worden spannende wegen onderzocht, waaronder de mogelijkheid om lasertherapie te gebruiken als een levensvatbare behandeling voor ernstige neurologische aandoeningen zoals traumatisch hersenletsel, beroerte en ruggenmergletsel, evenals voor degeneratieve hersenaandoeningen. Dit is behoorlijk indrukwekkend voor een modaliteit die Dr. Smith beschrijft als "een medicijnvrije, operatievrije, niet-invasieve therapie zonder bekende negatieve bijwerkingen - het ergste resultaat is dat het zijn werk zou kunnen mislukken."
Barbara Dobbins is een hondentrainer in de San Francisco Bay Area met een onderbreking.
– De ogen worden nooit behandeld vanwege de kans op schade aan het netvlies.
– Lasertherapie mag niet worden toegepast op voortplantingsorganen en voorzichtigheid is geboden bij gebruik tijdens de zwangerschap, zelfs wanneer het doelweefsel zich niet in het voortplantingsgebied bevindt.
– Lasertherapie mag niet worden gebruikt in gevallen waarin kanker wordt vermoed of bevestigd, omdat het in theorie de kankercelactiviteit en groei van die kanker kan stimuleren. In eindstadiumgevallen is het gebruikt als palliatieve zorg.
– Lasertherapie mag niet worden gebruikt op groeischijven, aangezien het effect op dit moment niet is gedocumenteerd.
– Lasertherapie is niet veilig in gebruik bij patiënten met hemorragische aandoeningen of met actief bloedend weefsel, omdat lasers vaatverwijding kunnen veroorzaken en het onzeker is of ze een nadelig effect hebben op de bloedstolling. Lasers kunnen echter worden gebruikt om het verdwijnen van hematomen te bevorderen zodra het bloeden is gestopt.
– Voorzichtigheid is geboden in gevallen van niet-gediagnosticeerde pijn in combinatie met een voorgeschiedenis van kanker in de afgelopen vijf jaar.
– Voorzichtigheid is geboden bij patiënten met lichtgevoeligheidsstoornissen.
– Voorzichtigheid is geboden bij het gebruik van lasers van klasse 4 bij dieren met een donkere vacht en huid vanwege het potentieel van een thermische reactie door een grotere absorptie van licht.
– Als de golflengte van het licht niet voldoende is of de bestralingstijd te kort is, is er kans op geen reactie.
– Wacht minimaal zeven dagen na een cortisone-injectie voordat u lasertherapie toedient. Onderzoek heeft gesuggereerd dat, omdat zowel de laser als de steroïde prostaglandine E-2 onderdrukken, dit resulteert in een nettowinst van nul.
– Tijdens de toediening moet een veiligheidsbril worden gedragen, specifiek voor de golflengte van het licht dat wordt gebruikt.
– Het laserapparaat mag alleen worden geactiveerd wanneer de sondetip of het array-oppervlak op het weefseloppervlak is aangebracht.
