Een hond gefokt voor de jacht op klein wild en vogels, de Finse spits ziet er nogal vosachtig uit:spitse snuit, rechtopstaande oren, dichte vacht en gekrulde staart, allemaal te danken aan zijn noordelijke afkomst. De mensen van Finland zijn er trots op de Finse spits te erkennen als hun nationale hond.
De Finse spits is vierkant geproportioneerd, licht en snelvoetig. Zowel het temperament als het exterieur zijn perfect voor onvermoeibare en actieve jacht, zelfs bij het koudste weer.
Zijn vosachtige uiterlijk en andere karakteristieke kenmerken (dichte dubbele vacht, kleine rechtopstaande oren, gekrulde staart) zijn een eerbetoon aan zijn noordelijke erfgoed. De dubbele vacht, bestaande uit een rechte en harde bovenvacht en een korte zachte ondervacht, zorgt voor warmte bij koud weer.
De speelse, alerte en nieuwsgierige Finkie (zoals hij liefkozend wordt genoemd) is een gevoelige hond die volledig toegewijd is aan zijn menselijke metgezel. Net als andere spitsrassen is de Finkie koppig en onafhankelijk, maar in tegenstelling tot hen houdt hij van jagen.
Hoewel het ras goed is met andere huisdieren en kinderen, kan het schuw zijn tegenover vreemde honden. Het is ook achterdochtig, afstandelijk en gereserveerd tegenover vreemden. De Finkie is trots op zijn vermogen om veel te blaffen en zelfs bij elke gelegenheid met deze eigenschap te pronken. Sommige mannelijke Finkies kunnen domineren en zijn zich bewust van hun posities in de hiërarchie.
Hoewel de Finse spits buiten kan overleven in koele en gematigde klimaten, geeft hij er de voorkeur aan om binnen te leven, omdat hij hunkert naar sociaal contact. Omdat hij levendig en actief is, heeft de Finse spits dagelijks lichaamsbeweging nodig, zoals een lange wandeling aan de lijn of een rondje rennen door het park. Men moet echter oppassen dat dit jachtras niet alleen gaat jagen.
De dubbele vacht moet elke week af en toe worden geborsteld en vaker tijdens de ruiperiode. De Finkie is niet vettig en blijft over het algemeen schoon.
De Finse spits, die een gemiddelde levensduur heeft van 12 tot 14 jaar, is vatbaar voor gezondheidsproblemen, waaronder heupdysplasie (CHD), epilepsie en patellaluxatie.
Afkomstig van noordelijke spitshonden die met vroege Fins-Oegrische stammen rondzwierven tijdens hun reizen door Eurazië en Finland, heeft de Finse spits een rijke voorouderlijke geschiedenis. Deze honden waren waarschijnlijk waakhonden en kampvolgers, en ontwikkelden zich later tot jachthonden. Omdat het ras tot het begin van de 19e eeuw geïsoleerd was, bleef het puur.
In de jaren 1800 werd de pure Finse spits bijna uitgeroeid door kruisingen toen andere mensen met hun honden naar de regio kwamen. Twee Finse sporters ontdekten echter aan het eind van de 19e eeuw enkele pure Finse Spitsen en waren vastbesloten om het ras te redden.
Het was oorspronkelijk bekend onder vele namen, waaronder de Finse Cock-Eared Dog, Suomenpystykorva en Finse Barking Bird Dog. Toen het voor het eerst in Engeland aankwam, werd het bijvoorbeeld Finsk Spets genoemd (een eerbetoon aan de Zweedse naam); in 1891 werd de Finse Spitz echter de officiële naam. De bijnaam "Finkie" werd later aangenomen.
De Finse Spitz arriveerde pas in de jaren zestig in de Verenigde Staten. In 1988 werd het officieel geplaatst in de Non-Sporting Group van de American Kennel Club.
De Finnie wordt in Finland nog steeds als jager gebruikt, hoewel hij in Amerika vooral als huisdier wordt beschouwd.
