Zelfs de meest atletische, levendige honden vertragen naarmate ze ouder worden, net als hun menselijke metgezellen. Lichaamsbeweging helpt de gewrichten lenig te houden, maar als het pijn doet om te bewegen, hebben honden de neiging om te vermijden om te bewegen, en hun resulterende inactiviteit maakt het probleem erger.
Voor veel dierenartsen zijn geneesmiddelen op recept de eerste keuze voor de behandeling van chronische pijn, terwijl ze voor sommigen een laatste redmiddel zijn. Goed gebruikt kunnen medicijnen een wereld van verschil maken voor onze oudere metgezellen, maar ze zijn controversieel vanwege hun gedocumenteerde bijwerkingen. Zouden medicijnen op recept het leven van je beste vriend verbeteren?
Recente WDJ-artikelen over ouder wordende honden (zie zijbalk rechts) hebben voedings-, kruiden-, aromatherapie- en bewegingsbehandelingen voor artritis onderzocht. Volgens holistische dierenartsen zijn deze en andere drugsvrije benaderingen het proberen waard. Helaas werken ze niet voor elke hond en werken ze misschien niet snel.
In zijn boek, Dr. Petty's Pain Relief for Dogs:de complete medische en integratieve gids voor het behandelen van pijn , (Countryman Press, 2016), Michael C. Petty, DVM, vestigt de aandacht op pijnsymptomen die lezers misschien niet opmerken of belangrijk vinden.
Dit is een vergissing, waarschuwt hij, omdat pijn elk aspect van het leven van een hond verstoort. Hij begint het boek door op te merken dat de meeste dierenartsen die pijnbehandeling toepassen een verhaal hebben over hun relatie met pijn. Het begon in 1984, toen zijn 64-jarige moeder in doodsangst stierf aan borstkanker terwijl haar arts weigerde morfine voor te schrijven om haar laatste uren te vergemakkelijken. "Ik heb gezworen dat ik als verzorger en rentmeester belast met de gezondheid van een dier," schrijft hij, "ik nooit onverschillig zou zijn voor pijn."
Zoals Denise Flaim in 2015 uitlegde, werd pijn bij dieren vroeger genegeerd, maar de houding verandert. Steeds meer dierenartsen en eigenaren van gezelschapsdieren zijn gevoelig voor de pijn van hun dieren en gemotiveerd om deze te verlichten. Pijnbestrijding voor huisdieren is zelfs een medisch specialisme geworden. (Klik hier om dierenartsen te vinden die behoren tot de International Veterinary Academy of Pain Management.)
Een groot probleem bij de diagnose en behandeling van hondenpijn is dat veel hondenbezitters de symptomen niet opmerken, of dat ze merken dat de hond langzamer gaat lopen, maar niet begrijpen waarom. Een andere is dat niet iedereen hondenpijn serieus neemt, dus het is gemakkelijk over het hoofd te zien.
U kunt uw hond helpen een pijnvrij leven te leiden door veranderingen in houding, gang en activiteitenniveau op te merken. Vertel het uw dierenarts als uw hond een van de volgende symptomen vertoont:
- Vertoont tegenzin om op te lopen of moeite met op en neer gaan op gladde oppervlakken.
- Heeft moeite om trappen op of af te lopen.
- Springt niet langer op of van meubels of autostoelen.
- Staat op vanuit een neerwaartse positie met de voorbenen eerst.
- Lijkt moeite te hebben met liggen of een comfortabele houding te vinden.
- Weigert deel te nemen aan favoriete activiteiten, vooral rennen en springen.
- Ontwikkelt abnormale slijtage van de nagels, of heeft de neiging om te lopen met een voet naar beneden gedraaid of slepend.
- Lijkt terughoudend om te spelen of begint niet langer met spelen.
- Begint bezwaar te maken tegen verzorgd of geaaid worden.
- Ervaar slaaponderbrekingen.
- Ontwikkelt een verminderde eetlust.
- Begint met "ongelukjes" of incontinentie in huis.
Een uitgebreid pijnonderzoek, legt Dr. Petty uit, omvat een visuele inspectie van de houding en het looppatroon van uw hond, gevolgd door een grondig praktijkonderzoek en passend laboratoriumwerk om de onderliggende oorzaak van de pijn te bepalen. "Als het gaat om tekenen van chronische of zelfs aanhoudende pijn op korte termijn", zegt hij, "is het simpelweg niet genoeg om de tekenen van pijn met medicijnen te behandelen. In dergelijke omstandigheden is een goede diagnose vereist.”
Chronische pijn kan worden veroorzaakt door artrose, neurologische aandoeningen, verwondingen en ziekten. Vaak is een aandoening al maanden of zelfs jaren aan de gang voordat een verzorger voor het eerst een symptoom opmerkt, zoals mank lopen of een onwil om een bal te achtervolgen.
Zelfs als een hond de voorkeur geeft aan één been of duidelijk mank loopt, kan haar pijn worden veroorzaakt door iets ver van het been, zoals een schijf in de nek. Zoals Dr. Petty uitlegt, zijn een gescheurde kruisband in de knie, spinale artritis, botkanker, een ernstige spierblessure of schijfziekte onmogelijk van elkaar te onderscheiden door alleen observatie. Een op pijn gerichte dierenarts stelt gedetailleerde vragen, onderzoekt de hond met zorgvuldige palpatie, maakt indien nodig röntgenfoto's en doet een neurologisch onderzoek om de oorzaak van de pijn en de beste behandeling vast te stellen.
De meest voorkomende hondenziekte is artrose, die vier op de vijf honden treft. Maar artritis heeft veel mogelijke oorzaken, waardoor het een complex probleem is waarbij niet alleen gewrichten maar ook de omliggende structuren betrokken zijn. Artrose ontwikkelt zich langzaam, dus het wordt vaak pas opgemerkt als het in een vergevorderd stadium is. Er is geen magische remedie voor artrose, en het beheer ervan hangt meestal af van een combinatie van behandelingen die gedurende het hele leven van de hond aanhouden.
Honderden geneesmiddelen die zijn ontwikkeld voor menselijke pijn worden door dierenartsen gebruikt om chronische pijn bij honden te behandelen, maar alleen niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen (afgekort als NSAID's en uitgesproken als "EN-seds") en twee niet-NSAID-geneesmiddelen op recept (Galliprant en Adequan) hebben goedgekeurd door de Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA) voor gebruik door honden.
De meest bekende NSAID is aspirine, dat effectief is bij de behandeling van pijn die gepaard gaat met artritis bij honden. Hoewel er tal van "honden-aspirine" -producten op de markt zijn, is aspirine niet door de FDA goedgekeurd voor gebruik bij honden. Volgens Dr. Petty "is aangetoond dat de toediening van zelfs een paar doses aspirine een ontsteking van het maagslijmvlies of het slijmvlies van de maag veroorzaakt." Hij beschouwt alle soorten aspirine (gewoon, gebufferd of gecoat) te gevaarlijk voor gebruik door honden.
Als uw dierenarts aspirine voor uw hond voorschrijft, bespreek dan de dosering, mogelijke bijwerkingen en waarschuwingen voordat u het gebruikt.
De FDA keurde 20 jaar geleden de eerste NSAID goed voor gebruik bij honden (carprofen, merknaam Rimadyl, vervaardigd door Pfizer). Sindsdien zijn er verschillende andere NSAID's ontwikkeld voor honden.
Door de FDA goedgekeurde NSAID's voor honden zijn etodolac (Etogesic), meloxicam (Metacam), deracoxib (Deramaxx), firocoxib (Previcox), tepoxaline (Zubrin) en carprofen (Novox, Vetprofen en Rimadyl). Deze medicijnen hebben vergelijkbare acties, contra-indicaties, voordelen en bijwerkingen. Hun primaire invloed is op de cyclo-oxygenase- of COX-route, waarbij chemische reacties prostanoïden creëren, een familie van lipidemediatoren die pijn en ontsteking veroorzaken in zenuwuiteinden en in het ruggenmerg.
COX-remmende NSAID's helpen deze reactie te blokkeren en zo de pijn te verminderen. Maar sommige chemicaliën die via de COX-route worden aangemaakt, zijn belangrijk voor een goede nierfunctie en bescherming van het maagdarmkanaal. Het verminderen van de prostanoïden in het lichaam vermindert de pijn, maar draagt bij aan de meest voorkomende bijwerkingen die verband houden met NSAID's. Deze omvatten gastro-intestinale ulceratie, nierfalen bij honden met een nierziekte, leverfalen bij honden met een leverziekte en leverfalen bij sommige honden zonder eerdere leverproblemen.
Symptomen zijn onder meer braken, diarree, verlies van eetlust en depressie, die allemaal in de gaten moeten worden gehouden en, indien opgemerkt, aan uw dierenarts moeten worden gemeld, en de medicatie moet onmiddellijk worden stopgezet.
Tegenwoordig wordt carprofen heel vaak voorgeschreven voor pijn bij honden, maar de alomtegenwoordigheid ervan betekent niet dat het niet zonder potentieel is voor drastische en zelfs dodelijke bijwerkingen als gevolg van lever- of nierproblemen, die soms binnen enkele dagen de dood tot gevolg hebben. Elk hondenras kan reageren op carprofen, maar naar verluidt worden Labrador Retrievers vaker getroffen dan andere rassen.
Problemen met carprofen en andere NSAID's treden meestal kort na het starten van het medicijn op. Er is waargenomen dat carprofen een onevenredig groot aantal NSAID-gerelateerde hondensterfte heeft veroorzaakt, hoewel dit zou kunnen zijn omdat het meer wordt voorgeschreven dan andere NSAID's.
NSAID's mogen nooit worden gecombineerd met corticosteroïden (zoals prednison), aspirine of andere NSAID's, of kruiden die kunnen bijdragen aan bloedingen of ulceratie, zoals witte wilgenbast (Salix alba , de originele aspirine).
Ondanks hun mogelijke bijwerkingen zijn NSAID's een effectieve eerste behandeling voor veel honden met artrose. Door de pijn van de hond te verminderen, helpen ze de activiteit en lichaamsbeweging te verhogen, wat de progressie van artritis vertraagt.
Hoewel NSAID's niet met elkaar mogen worden gecombineerd, worden ze vaak gecombineerd met andere geneesmiddelen voor betere resultaten. In veel gevallen kan het toevoegen van een compatibel medicijn het mogelijk maken de dosering of frequentie van de NSAID te verlagen zonder verlies van effectiviteit.
Om er zeker van te zijn dat een NSAID geen nadelige invloed heeft op de lever of de nieren, wordt aanbevolen om bloedonderzoek te laten doen voorafgaand aan medicatie en opnieuw twee tot vier weken na het starten van de NSAID. Bloedonderzoek moet elke drie maanden tot een jaar worden herhaald terwijl uw hond een NSAID krijgt.
Het kan gevaarlijk zijn om over te schakelen van de ene NSAID (inclusief aspirine) naar de andere, of van een NSAID naar prednison of omgekeerd. Het is het beste om minimaal een week ertussen te wachten, en bij voorkeur langer, voordat u met het nieuwe medicijn begint. Dit is vooral belangrijk wanneer u overstapt van een van de NSAID's van de oudere generatie, waaronder aspirine en witte wilgenbast. Als u overstapt van NSAID's naar prednison, wordt een wachttijd van drie dagen als voldoende beschouwd.
Galliprant van Aratana Therapeutics werd in maart 2016 goedgekeurd door de FDA voor de behandeling van artrose bij honden. Galliprant is een piprantantagonist die de productie van prostaglandinen (lipidenverbindingen met diverse hormoonachtige effecten) remt. NSAID's richten zich op de gehele cyclo-oxygenase- of COX-route, inclusief de beschermende functies van de route, wat de meeste van hun nadelige bijwerkingen verklaart. Galliprant daarentegen blokkeert specifiek de EP4-receptor, die de primaire mediator is van pijn en ontsteking bij osteoartritis bij honden, zonder de COX-route te betrekken.
Vanwege de gedocumenteerde veiligheid vereist Galliprant geen dure controle zoals NSAID's dat doen, en er wordt gezegd dat het pijn verlicht bij honden die NSAID's niet kunnen verdragen. Het wordt als veilig beschouwd voor honden van negen maanden en ouder. Passende controle wordt aanbevolen bij langdurig gebruik.
Galliprant mag niet worden gebruikt in combinatie met COX-remmende NSAID's of corticosteroïden. De meest voorkomende bijwerkingen, die allemaal mild en zeldzaam zijn, zijn braken, diarree, verminderde eetlust en lethargie.
Een injecteerbare gewrichtsbeschermer, Adequan Canine (polysulfated glycos-aminoglycan, of PSGAG) van Luitpold Pharmaceuticals, Inc., is het enige door de FDA goedgekeurde injecteerbare, ziektemodificerende medicijn voor osteoartritis bij honden. Adequan wordt intramusculair geïnjecteerd en stimuleert het herstel van kraakbeen, verzacht en smeert gewrichten, vermindert gewrichtsschade en verlicht pijn.
Adequan reist binnen twee uur na injectie naar de gewrichten en blijft drie dagen in de gewrichten. Het wordt tweemaal per week toegediend gedurende maximaal vier weken met een maximum van acht injecties. Tekenen van verbetering verschijnen meestal binnen een maand.
De meest voorkomende bijwerkingen van het medicijn zijn steken op de injectieplaats en (minder vaak voorkomend) maagklachten, braken, diarree, depressie of abnormale bloedingen. Adequan mag niet worden gebruikt bij honden die overgevoelig zijn voor PSGAG of bij honden met een nierziekte, leverziekte of bekende of vermoede bloedingsstoornissen.
Hoewel een dergelijke behandeling als "off-label" wordt beschouwd omdat deze afwijkt van het protocol van de fabrikant, blijven sommige dierenartsen Adequan-injecties geven met maandelijkse tussenpozen, of ze herhalen het voorgeschreven protocol wanneer de symptomen van de hond terugkeren.
Het is misschien niet nodig om dit medicijn in de spieren te injecteren. Sommige dierenartsen injecteren het onderhuids, wat minder pijnlijk is voor de hond en gemakkelijker voor eigenaren om thuis te doen. Een soortgelijk product, Cartrophen Vet, dat in Canada en andere landen wordt verkocht, wordt subcutaan toegediend.
Tramadol (Ultram) is een synthetisch opioïde dat veiliger lijkt dan de meeste verdovende middelen en kan worden gebruikt voor langdurige behandeling van chronische pijn. Hoewel het niet door de FDA is goedgekeurd voor honden, wordt het op grote schaal voorgeschreven door dierenartsen.
De belangrijkste werking van Tramadol bij honden is als een serotonine- en noradrenalineheropnameremmer. Serotonine en noradrenaline zijn neurotransmitters, stoffen die impulsen van de ene zenuw naar de andere vervoeren. Het effect van tramadol op neurotransmitters onderbreekt de overdracht van pijnsignalen. Het werkt alleen op pijnsymptomen en vermindert de ontsteking niet. Tramadol wordt als veilig beschouwd om te combineren met NSAID's of met prednison.
Tramadol mag niet worden gegeven met monoamineoxidaseremmers (MAO-remmers). Voorbeelden zijn Anipryl/l-deprenyl/selegiline en de Preventic tekenhalsband, die Amitraz, een andere MAO-remmer, bevat. Het kan ook gevaarlijk zijn om tramadol te combineren met sint-janskruid (Hypericum perforatum ). Bovendien moet tramadol met voorzichtigheid worden gebruikt in combinatie met selectieve serotonineheropnameremmers (SSRI's) zoals Prozac, Zoloft en Paxil, evenals tricyclische antidepressiva zoals Elavil en Clomicalm.
Omdat tramadol wordt gemetaboliseerd door de lever en de nieren, moet de dosering worden verlaagd voor honden met een lever- of nierziekte. Hoge doses kunnen epileptische aanvallen veroorzaken; het moet met uiterste voorzichtigheid worden gebruikt bij honden die vatbaar zijn voor aanvallen.
Ultracet, dat tramadol is in combinatie met paracetamol (Tylenol) voor mensen, kan gevaarlijk zijn voor honden.
Studies naar de werkzaamheid van tramadol op lange termijn hebben mogelijke problemen aangetoond met de opname uit de maag of een afname van het vermogen van de lever om het geneesmiddel te gebruiken. Recent onderzoek toont aan dat tramadol mogelijk niet zo goed werkt voor honden als voor mensen. Hogere doses, vaker gegeven, kunnen nodig zijn voor een adequate pijnbestrijding, en het kan voor sommige soorten pijn beter werken dan voor andere. Tramadol werkt het beste in combinatie met NSAID's in plaats van in plaats daarvan.
Opioïde medicijnen (verdovende middelen) zijn niet door de FDA goedgekeurd voor gebruik door honden, maar veel dierenartsen schrijven ze voor voor pijnverlichting. Voorbeelden zijn orale hydrocodon (die kan worden gecombineerd met NSAID's voor extra pijnverlichting), Vicodin (een combinatie van hydrocodon en paracetamol, die niet kan worden gecombineerd met NSAID's), codeïne, oxycodon en transdermale fentanyl (Duragesic) pleisters. Hun narcotische effecten maken deze medicijnen het beste voor gebruik op korte termijn.
De sterkste ontstekingsremmende medicijnen zijn corticosteroïden zoals prednison, methylprednisolon (Medrol) en dexamethason, maar hun significante bijwerkingen maken ze het meest geschikt voor kortdurend gebruik. Corticosteroïden zijn niet door de FDA goedgekeurd voor gebruik door honden, maar worden op grote schaal voorgeschreven door dierenartsen.
Steroïden kunnen het immuunsysteem onderdrukken, de eetlust verhogen (waardoor gewichtstoename ontstaat), de dorst en het plassen vergroten, leiden tot spierverlies en spierzwakte en maagzweren veroorzaken.
NSAID's zijn niet compatibel met steroïden en dienen ten minste 72 uur voor aanvang van de behandeling met steroïden te worden gestaakt. Steroïden kunnen worden gecombineerd met andere pijnstillers die hier worden genoemd, behalve Galliprant.
Prednison en andere corticosteroïden worden gewoonlijk in grote aanvangsdoses gegeven en daarna geleidelijk afgebouwd tot de laagste dosis die de symptomen onder controle houdt. Door ze om de dag te geven en ze met voedsel te geven, kunnen bijwerkingen worden verminderd. Steroïden mogen nooit abrupt worden gestopt, maar moeten worden afgebouwd.
Mary Straus, die al heel lang WDJ-bijdrager is, had een Shar-Pei, Piglet, die 17 werd en tot het einde mobiel was, dankzij Mary's attente zorg en frequente reizen naar de dierenarts om Piglet's medicatieregime aan te passen. Straus wendde zich tot prednison in wat Piglet's laatste zes maanden bleek te zijn, en legde uit:"Hierdoor kon ze mobiel blijven nadat NSAID's niet langer effectief waren."
Hoewel marihuana (Cannabis sativa ) is algemeen aanvaard en is legaal voor medisch en recreatief gebruik in verschillende staten, een verwarrende reeks federale, staats- en lokale regelgeving en een gebrek aan wetenschappelijke studies maken het gebruik ervan controversieel.
Als het gaat om de behandeling van pijn bij honden, hebben marihuana en andere cannabisproducten een aanhang onder eigenaren van gezelschapsdieren en dierenartsen. In 2013 beschreef Mary Straus de voordelen van marihuana voor pijnbestrijding bij honden en het baanbrekende werk van Doug Kramer, DVM, wiens Enlightened Veterinary Therapeutics-kliniek in Californië medische marihuanaprotocollen voor huisdieren aanbood in zijn palliatieve en hospice-zorgpraktijk. Helaas stierf Dr. Kramer in augustus 2013 voordat hij een klinische proef voltooide, en zijn kliniek sloot.
Gezien het gebrek aan studies, is er geen betrouwbare informatie over welke dosering van marihuana veilig en effectief is voor huisdieren. Vooral geconcentreerde vormen (zoals oliën, tincturen en andere extracten) kunnen zelfs in kleine hoeveelheden toxiciteit veroorzaken. Dit probleem wordt verder gecompliceerd door de variatie in sterktes voor elk van deze op basis van de soort marihuana die wordt gekweekt, de timing van de oogst en de bereiding van het medische product.
Marihuana bevat meer dan 60 chemicaliën, cannabinoïden genaamd, waarvan de belangrijkste cannabidiol (CBD) zijn, dat therapeutische eigenschappen heeft, en tetrahydrocannabinol (THC), dat psychoactief is maar extra voordelen kan bieden wanneer kleine hoeveelheden worden gecombineerd met CBD.
Vanwege het zeer lage THC-gehalte is hennep (een Cannabis sativa plant die traditioneel wordt gebruikt voor het maken van touw, papier en stof) wordt niet als bedwelmend beschouwd. In plaats daarvan staan de cannabinoïden bekend om hun ontstekingsremmende, pijnstillende en krampstillende eigenschappen. Hennepcapsules, oliën en andere producten die cannabinoïden bevatten die zijn afgeleid van hennep, worden in de Verenigde Staten zonder beperking verkocht voor gebruik door mensen en honden.
Van het bekende tetracycline-antibioticum doxycycline, dat veel wordt gebruikt voor de behandeling van bacteriële infecties, met name die welke worden overgedragen door teken, is aangetoond dat het ontstekingsremmende eigenschappen heeft en de productie van enzymen die tot de progressie van artritis leiden zelfs vermindert.
De ontdekking dat menselijke patiënten met artritis verbeterden tijdens het gebruik van tetracyclinegeneesmiddelen, leidde tot klinische onderzoeken, waaronder enkele met honden. Andere onderzoeken hebben verbetering aangetoond van kniekraakbeen, andere gewrichten en kraakbeenulceratie bij zowel mensen als honden die lage doses doxycycline gebruiken.
Het mechanisme dat voor verbetering zorgt, wordt niet goed begrepen. Onderzoekers theoretiseren dat menselijke reumatoïde artritis wordt veroorzaakt door het immuunsysteem dat tegen infectie vecht, en wanneer antibiotica de infectie verwijderen, verbeteren de symptomen. Although some studies have shown little or no improvement in humans with osteoarthritis, some canine studies show a good response to that disease.
Gabapentin (Neurontin) is an anticonvulsant and pain relief medicine intended for the relief of neuropathy (nerve pain). It is similar in structure to GABA, a chemical messenger found in the brain, and it relieves or reduces pain by inhibiting the release of glutamate, which is a type of neurotransmitter. Gabapentin has been shown to be effective in combination with NSAID medications.
Because gabapentin can cause deficiencies of vitamins D, B1, and folate as well as calcium, it is important to provide a high-quality canine vitamin-mineral supplement in combination with the drug.
Gabapentin for dogs is administered in tablets or capsules. Do not administer liquid formulations intended for humans, as they may contain Xylitol, which is toxic to dogs.
Note:Most dogs build a tolerance to Gabapentin over time so that the starting dose becomes ineffective. Higher doses are then prescribed.
Originally developed as an antiviral drug to prevent Asian influenza, amantidine (Symmetrel) found success as a treatment for the symptoms of Parkinson’s disease. More recently, veterinarians began prescribing amantadine for chronic pain in dogs with arthritis, cancer, and disc disease. It has been shown to improve the effectiveness of NSAID medications when combined with them. Amantidine is administered daily for one to two weeks, at which point it can be discontinued or resumed. Dogs with kidney problems receive lower doses. Reported side effects include agitation, diarrhea, flatulence, and dizziness. If any of these symptoms occur, the medication should be discontinued and your veterinarian notified.
Amantidine can interact with heart medications, antibiotics, and diuretics, any of which can reduce the drug’s effectiveness, while antihistamines can increase its effects and induce a state of agitation.
Used alone or combined with narcotics, NSAIDs, or steroids, some antidepressants relieve pain and discomfort in dogs with arthritis. These medications are not FDA approved for canine use but are prescribed by many veterinarians. Drugs in this category include amitriptyline (Elavil Rx) and other tricyclic antidepressants such as clomipramine (Clomicalm).
These medications should be administered under veterinary supervision as they require careful study, especially if they are used in combination with other drugs.
Montana resident CJ Puotinen is the author of The Encyclopedia of Natural Pet Care and other books.
