Een paar dagen geleden las ik de post van Jill Breitner in een veterinaire groep over euthanasie die stressvol was voor zowel haar als haar huisdieren. Uit het verslag lijkt het erop dat de injectie van het pre-sedatieve medicijn prikte, wat een plotselinge paniekreactie bij de patiënt veroorzaakte. Hoewel de procedures daarna probleemloos verliepen, achtervolgde de herinnering aan de dramatische reacties van de huisdieren hun voogd. (Zie "Euthanasie bij huisdieren is misgegaan", augustus 2017).
In meer dan 30 jaar als dierenarts heb ik een aantal soortgelijke verhalen gehoord. In mijn carrière heb ik mijn praktijk echter gewijd aan het gebruik van alleen stressarme technieken, vooral aan het einde van het leven. Dit is de kunst van euthanasie.
De dierenarts waarschuwde Jill wel dat de injectie met verdovende middelen haar huisdieren zou kunnen steken, maar ze was totaal niet voorbereid op de mate van reacties van haar huisdieren, die afwijkend en onnodig pijnlijk leken. En helaas zijn de verrassende reacties van de huisdieren een belangrijk onderdeel van de laatste herinneringen die ze heeft aan haar gezelschapsdieren.
Het is niet alleen de laatste ademtocht. Als jonge dierenarts zou ik me afvragen waarom eigenaren zich vastklampen aan hun oudere honden, alleen om een nagelknip vragen en een examen weigeren. Ik heb eindelijk een eigenaar gevraagd of ik haar hond mocht onderzoeken, zodat ik haar kon helpen
houd haar huisdier gezond. Ze antwoordde:"Oké, maar vertel me niet dat ik mijn hond moet laten inslapen." Ik stelde haar oprecht gerust dat dit niet mijn bedoeling was, en kon eindelijk de hond onderzoeken. Terwijl ik aan het werk was, deelde ze het verhaal van de euthanasie van haar vorige huisdier, en haar angst om die gebeurtenis met haar huidige oudere hond onder ogen te zien. De met verdriet gevulde herinnering van 15 jaar eerder was altijd aanwezig in haar gedachten, vooral met haar huidige oudere hond.
Ik heb geen opleiding in euthanasie gevolgd als dierenarts. Dat lijkt misschien moeilijk te geloven, aangezien dierenartsen die procedure dagelijks kunnen uitvoeren. Al mijn trainingen zijn voortgekomen uit praktijkervaring. Tegenwoordig krijgen veel dierenartsen training over rouw bij cliënten, maar leren ze nog steeds weinig over de eigenlijke euthanasieprocedure. Training in het bieden van een vreedzame verlichting van lijden is niet standaard in het veterinaire onderwijssysteem.
Pre-euthanasie-sedatiecocktails werden voor het eerst geïntroduceerd door anesthesiologen in de jaren negentig. Ik heb in 1997 een presentatie over het onderwerp bijgewoond en heb nooit meer euthanasie gedaan zonder pre-sedatie.
Op de North American Veterinary Conference in 2012 deelde Dr. Dani McVety, oprichter van Lap of Love, een netwerk van veterinaire hospices, haar euthanasieprotocol, waarbij ze het belang benadrukte van een pre-euthanasie-ervaring zonder pijn, betrouwbare sedatie, bereikt met slechts één injectie. Ze definieerde duidelijk de kunst van euthanasie. Ik voelde me goed dat mijn staf en ik die zorg al gaven en het hadden omarmd door onze toewijding aan de Low Stress veterinaire praktijk.
Het is niet eenvoudig om een pijnloze, soepele overgang van wakker naar slapend, en dan niet meer levend, te realiseren. De dierenarts en het personeel moeten een plan hebben om de pijn, stress en angst van de patiënt tot een minimum te beperken - indien mogelijk vóór de afspraak. Alle aandacht moet uitgaan naar het gebruik van medicijnmengsels die de huidige pijn of angst van de patiënt niet vergroten. Het toedienen van medicijnen moet niet stressvol zijn om het lichaam in staat te stellen geleidelijk te ontspannen.
Dat gezegd hebbende, is het belangrijk om te beseffen dat er geen enkel protocol of medicijn is dat deze ervaring voor elke patiënt, onder elke omstandigheid, zal bieden. En in sommige praktijken worden dierenartsen en medewerkers aan strikte protocollen gehouden. In andere praktijken kan er een gebrek aan begrip zijn van de holistische aard van euthanasie. Sommige pijn kan met injectie niet worden geëlimineerd, maar men kan de beste toedieningsweg kiezen om deze te minimaliseren. Opties voor weinig stress zijn onder meer het verdunnen van injecteerbare medicijnen, het gebruik van lokale anesthetische crèmes om de pijn van de injectie te verminderen en het gebruik van een vlindernaald in plaats van een katheter.
Ook de setting voor euthanasie is niet altijd even rustig. Toch moet de focus liggen op een soepele overgang van leven naar dood, ongeacht de omgeving, leeftijd of status van de patiënt. De beste patiëntervaring zorgt voor de beste klantervaring. De laatste herinnering is altijd de herinnering die het verst in ons geheugen ligt en wat we met ons meedragen.
Hoewel ik niet alle euthanasie-ervaringen perfect kan maken, kan ik veel stappen ondernemen en de producten die ik gebruik op maat maken voor elke individuele patiënt, om iets zo perfect mogelijk te bieden. Ik hoop dat de low-stress veterinaire zorgbeweging terrein wint en dat onderwijs in de kunst van euthanasie standaard wordt. Onze patiënten en de mensen die van hen houden verdienen dit.
Dr. Sally J. Foote is eigenaar en hoofddierenarts van Okaw Veterinary Clinic in Tuscola, Illinois. Dr. Foote's certificeringen omvatten Low Stress Handling Silver Certified, Fear Free Professional en Animal Behaviour Consultant door de International Association of Animal Behaviour Consultants. Dr. Foote is momenteel ook de voorzitter van de American Veterinary Society of Animal Behaviour en de uitvoerend directeur van CattleDog Publishing, de erfenis van Dr. Sophia Yin.
