Als je jezelf ooit hebt geamuseerd door verschillende gezichten naar je hond te trekken om te zien hoe ze zouden reageren, ben je niet de enige. De meeste hondenbezitters bevestigen snel dat hun hondenvrienden bedreven zijn in het begrijpen van menselijke emoties, en er is geen tekort aan schattige video's die de reacties van honden op opgewonden of verdrietige gezichten laten zien. Begrijpen honden eigenlijk menselijke gezichtsuitdrukkingen?
Alle gedomesticeerde honden stammen af van een uitgestorven voorouder van wolven, en domesticatie door mensen begon tussen 20.000 en 40.000 jaar geleden. Het brede scala aan moderne hondenrassen is grotendeels te danken aan kunstmatige selectie, waarbij bepaalde fysieke of gedragskenmerken opzettelijk worden geselecteerd en gedurende generaties worden versterkt. De band tussen hond en mens waar zovelen van ons van genieten, gaat duizenden jaren terug en in die tijd zijn honden ongelooflijk synchroon geworden met hun menselijke metgezellen. Of ze nu behendigheidscursussen geven, naar bommen snuiven of een persoon met een handicap helpen de wereld te navigeren, honden kunnen een verbazingwekkende reeks concepten begrijpen door met hun mensen te communiceren — ondanks het ontbreken van een gemeenschappelijke taal.
Honden zijn sociale wezens die voornamelijk via lichaamstaal met elkaar communiceren. De meeste mensen zullen een kwispelende staart onmiddellijk herkennen als een teken van een gelukkige pup of een opgetrokken staart als teken van angst of stress — maar er zijn veel subtielere signalen die honden gebruiken om met elkaar te communiceren. De voorouders van honden hadden een complexe sociale structuur die hen verplichtte om samen te werken, verschillen op te lossen, grenzen te stellen en genegenheid te tonen - en dat alles vereiste uitstekende communicatie. Honden gebruiken hun hele lichaam om te communiceren, en hoewel ze niet in staat zijn om bijna zoveel gezichtsuitdrukkingen te maken als mensen (meer dan 10.000!), zijn hun gezichten niettemin een belangrijke factor bij het doorgeven van informatie aan elkaar.
Het is notoir uitdagend om de nuances van hondenpsychologie te bestuderen, want we kunnen ze niet zomaar alle vragen stellen die we hebben. Onderzoekers gebruiken meestal functionele magnetische resonantiebeeldvorming (die veranderingen in de bloedstroom meet die optreden bij hersenactiviteit) in combinatie met hartmonitors en camera's om fysieke en neurologische veranderingen als reactie op stimuli te meten. Honderden onderzoeken zijn uitgevoerd in een poging om erachter te komen of honden menselijke gezichtsuitdrukkingen kunnen begrijpen. Het antwoord is er een dat we vaak vinden in wetenschappelijke gebieden — "het hangt ervan af."
Een recente studie concludeerde dat er geen verschil was in de hersenactiviteit van honden bij het kijken naar een menselijk gezicht of de achterkant van een menselijk hoofd, wat suggereert dat honden niet veel onderscheid maken tussen de twee en daarom niet bijzonder worden geprikkeld naar gezichten. Deze studie merkte op dat in tegenstelling tot mensen, die een specifiek hersengebied hebben dat verantwoordelijk is voor het herkennen en verwerken van gezichten, er geen analoge structuur is bij honden.
Een ander onderzoek toonde echter een duidelijk verschil in hersenactiviteit wanneer honden afbeeldingen te zien kregen van menselijke gezichten die verschillende emoties uitdrukken. Honden die blije of neutrale gezichten zagen, vertoonden hersenactiviteit in de rechter temporale cortex, terwijl honden die boze, droevige of angstige gezichten zagen, hersenactiviteit voornamelijk in de linkerhersenhelft vertoonden. Er was geen duidelijk bewijs om te bepalen of honden onderscheid konden maken tussen individuele emoties - één set hersenactiviteit was consistent met de "positieve" emoties (blij/neutraal) terwijl een andere set consistent was met "negatieve" emoties (boos/verdrietig/angstig). ), maar vertoonde niet voldoende grote verschillen om aan te geven dat een hond noodzakelijkerwijs het verschil kon zien tussen een boos en een verdrietig menselijk gezicht.
Andere studies hebben ook gevonden dat hersenactiviteit en fysieke reacties bij honden correleren met het zien van bepaalde menselijke gezichtsuitdrukkingen.
Hoewel de hersenen van honden misschien geen speciale gezichtsverwerkingsregio bevatten, betekent dit niet dat ze gezichtsuitdrukkingen niet kunnen begrijpen. De meeste menselijke communicatie vindt plaats via gesproken taal, maar onze non-verbale communicatie is ook een belangrijk onderdeel van hoe we met elkaar omgaan — en honden zijn experts op het gebied van lichaamstaal.
Honden zijn intelligent, hebben een uitzonderlijk reuk- en gehoorvermogen en zijn zeer afgestemd op hun menselijke metgezellen. Als het lijkt alsof een hond onze emoties kan begrijpen, is het waarschijnlijk dat hij verschillende signalen oppikt en veel van zijn zintuigen gebruikt om de situatie te interpreteren. Studies hebben aangetoond dat honden verschillend reageren op positieve en negatieve menselijke geluiden, zoals lachen, schreeuwen en huilen. Honden kunnen zelfs gevoelens detecteren door hun ongelooflijke neuzen door chemische signalen op te pikken die door mensen worden geproduceerd tijdens verschillende emotionele toestanden.
Bij het bestuderen van de hersenactiviteit van honden is het niet helemaal duidelijk of ze menselijke gezichtsuitdrukkingen op dezelfde manier kunnen verwerken als mensen. Beeldvorming van de hersenen kan onderzoekers nogal wat vertellen, maar het is slechts een deel van de puzzel als het gaat om hondenpsychologie. Scans kunnen hersenactiviteit laten zien, maar niet noodzakelijkerwijs de gedachten of gevoelens die ermee samenhangen.
Honden zijn samen met mensen geëvolueerd en hebben een hechte relatie met ons ontwikkeld, inclusief het begrijpen van onze verbale en non-verbale communicatie. Het is heel goed mogelijk dat honden menselijke gezichtsuitdrukkingen tot op zekere hoogte kunnen begrijpen, maar hun andere zintuigen gebruiken om de gaten op te vullen om onze gevoelens te interpreteren.