De meeste katten zijn nette katten en besteden tot 50 procent van hun tijd dat ze wakker zijn aan een of andere vorm van kattenverzorging. Het verzorgen wordt echter geleerd door het gedrag van katten na te bootsen tijdens de kittentijd. Kittens leren zichzelf al op zeer jonge leeftijd te likken en zijn zichzelf in bad tegen de tijd dat ze gespeend zijn.
Verzorging doet meer dan de kat er goed uit laten zien. Deze activiteit houdt de huid gezond door de productie van talg te stimuleren, een olieachtige afscheiding die wordt geproduceerd door talgklieren aan de basis van elk haar. Door te likken verspreidt talg over de haarvacht om de vacht te smeren, te beschermen en te laten glanzen. Het verwijdert ook losse haren en voorkomt klitten, en verwijdert vuil en parasieten zoals vlooien.
Verzorging is ook een barometer voor de gezondheid van katten. Een onzuinig uiterlijk kan een teken zijn van ziekte bij een kat, en oudere katten met artritis kunnen zichzelf misschien niet genoeg pretzelen om ongerept te blijven. De emotionele of lichamelijke ziekte kan leiden tot overmatig verzorgingsgedrag, zoals het kaal likken van een bepaald gebied, hetzij vanwege pijn of angst.
Katten kunnen niet zweten om zichzelf af te koelen. Terwijl honden hijgen om af te koelen, is een kat die hijgt (ademhaling met open mond) hyperthermisch (oververhit) en kan, afhankelijk van de situatie, veterinaire aandacht nodig hebben. In plaats van te hijgen om af te koelen, vertrouwen katten op de verdamping van speeksel dat zich op de vacht verspreidt.
Elke kat heeft haar eigen verzorgingsritueel, maar de meeste beginnen eerst met het likken van de mond, kin en snorharen. Dat wordt gevolgd door elke schouder en voorbeen. Ze wast dan beide flanken en achterpoten, de geslachtsdelen en vervolgens haar staart van punt tot punt.
Een kat gebruikt een gedempte voorpoot om gezicht, hoofd en oren te schrobben en maakt haar poot weer zacht door na elke paar vegen te likken. Ze wisselt van pootje, afhankelijk van aan welke kant ze zich wast.
Vervolgens krabt ze met haar achterklauwen om de nek en oren schoon te maken en te verzorgen. Ze knabbelt aan de achterste klauwen om ze verzorgd te houden, en zowel knabbelt als klauwt aan een voorwerp om haar voorste klauwen in vorm te vijlen.
De tong van een kat heeft talrijke stekels, of papillen, die het oppervlak van de tong ruw maken. Je merkt dit misschien wanneer een kat je huid likt en het voelt als schuurpapier. Deze papillen helpen de vacht vast te grijpen en erdoorheen te kammen, waardoor het verzorgen nog efficiënter wordt.
Wederzijdse verzorging drukt de vriendschappelijke relatie tussen katten uit. Het helpt katten ook om de aandacht te vestigen op moeilijk bereikbare delen van het lichaam, meestal de achterkant van het hoofd en de nek.
Wederzijdse verzorging is echter meer een sociale activiteit dan een hygiënische. Het verzorgen van een andere kat drukt comfort, gezelschap en zelfs liefde uit. Katten die het haar van een baasje kammen, je arm likken en het aaien van het baasje accepteren, doen eigenlijk aan wederzijdse verzorging die vertrouwen en genegenheid uitdrukt. Je bent gezegend met katten!
Katten gebruiken ook verzorging om zichzelf emotioneel beter te laten voelen. Gedrag dat ongepast lijkt voor de situatie, wordt "verplaatsingsgedrag" genoemd. Katten gebruiken vachtverzorging in deze functie meer dan enig ander gedrag. Je kat kan zichzelf plotseling verzorgen als hij zich angstig voelt, om spanning te verlichten of als hij niet zeker weet hoe hij op een situatie moet reageren.
Een kat die bijvoorbeeld wordt geconfronteerd met een agressief dier, kan (in plaats van te rennen) plotseling verwoed beginnen met verzorgen. Of misschien schat uw kat een sprong verkeerd in en valt en begint dan woedend te poetsen alsof hij zich schaamt. In dit geval dient verzorging als een zelfkalmerend (kattenmassage) mechanisme.
Dierengedragsdeskundigen geloven dat zelfverzorging als verplaatsingsgedrag de kat helpt om met conflicten om te gaan. Misschien heeft de aanrakingssensatie een direct effect op de hersenchemie of neurologische impulsen waardoor de noodlijdende kat zich beter voelt. Met andere woorden, zelfverzorging kan zelfmedicatie zijn met een katachtige vorm van Prozac. Of misschien is het gewoon een onbewuste manier waarop de kat zichzelf afleidt, zoals sommige mensen op hun nagels bijten om spanning te verlichten.
Sommige verplaatsingsverzorging is volkomen normaal voor katten. Maar als uw kat obsessief wordt met het verzorgen, zodat het ander normaal gedrag verstoort of lichamelijk letsel veroorzaakt (bijvoorbeeld haaruitval of huidletsel), vraag dan een dierenarts om advies.
Als u vermoedt dat uw huisdier ziek is, bel dan onmiddellijk uw dierenarts. Raadpleeg voor gezondheidsgerelateerde vragen altijd uw dierenarts, aangezien zij uw huisdier hebben onderzocht, de gezondheidsgeschiedenis van het huisdier kennen en de beste aanbevelingen voor uw huisdier kunnen doen.