Katten zijn zeer intelligente dieren, maar ze zien en begrijpen de wereld heel anders dan wij. Ze ervaren de wereld ook heel anders dan honden. En dit strekt zich helemaal uit tot de methoden die ze gebruiken om alles om hen heen te ervaren en te herkennen, inclusief andere katten. En daar snappen we niet zoveel van. We hebben een paar gissingen, maar het komt erop neer:we weten niet zeker of katten andere katten herkennen versus andere dieren, of dat de hele wereld katachtig is voor onze kattenvrienden.
De beste manier voor ons om te begrijpen of katten het verschil tussen een andere kat en bijvoorbeeld een mens kunnen herkennen, is door hun gedrag te observeren. Maar in tegenstelling tot honden, maken katten onze pogingen om conclusies te trekken uit hun acties veel moeilijker. Of ze nu interactie hebben met een andere kat of interactie met hun mens, katten veranderen hun gedrag niet veel. Katten behandelen hun mensen vaak zoals ze hun moeder zouden behandelen, alsof we gewoon een grote, zorgzame medekat in hun leven zijn.
Betekent dit definitief dat katten het verschil tussen een mens en een kat niet kunnen zien? Natuurlijk niet. Maar het is moeilijk om alleen op basis van hun gedrag te zeggen of een kat de verschillen wel of niet oppikt en ervoor kiest om zijn gedrag niet te veranderen, of dat hij echt niet zeker is van het verschil.
Wanneer we een kamer binnenlopen met een hond, een kat en nog een mens, zijn onze ogen het eerste dat verraadt dat we naar 3 zeer verschillende soorten kijken. Katten gebruiken hun ogen niet op dezelfde manier voor identificatie. In plaats daarvan gebruiken ze meestal hun neus om identificaties te maken. En omdat de omgeving de geur zo sterk beïnvloedt, kan het voor katten moeilijk zijn om bepaald onderscheid te maken.
Een moederkat zal haar kittens bij de geboorte herkennen aan hun unieke geur, en ze zal ze uiteraard verzorgen en beschermen. Echter, nadat haar kittens zijn gespeend en van haar zijn verdwenen - misschien omdat ze door andere mensen zijn geadopteerd - herkent ze ze misschien niet meer. Zodra de omgeving van een kitten aanzienlijk is veranderd, is ook hun geur veranderd, zodat ze niet langer herkenbaar zijn, zelfs niet door hun moeder.
Katachtige geur is zo'n gespecialiseerd zintuig en er is niet veel onderzoek dat we kunnen doen om het beter te begrijpen. Zelfs als een moederkat haar specifieke kitten niet herkent, weet ze dan dat het een kat is, alleen al door zijn geur? We hebben de antwoorden op die vragen nog niet.
Wetenschappers geloven ook dat katten fenotype-matching kunnen gebruiken. Als ze van jongs af aan leren om een bepaalde geur te herkennen als een familiegeur, kunnen ze misschien verwanten voelen, zelfs als ze elkaar nog nooit hebben ontmoet. Wetenschappers begrijpen nog steeds niet veel over fenotype-matching. We weten niet of de matching komt omdat een kat iets over zichzelf kan ruiken dat het in een ander herkent? Of is er iets ingeprent in de kat bij de geboorte waardoor hij een gevoel heeft van andere katten die ermee te maken kunnen hebben.
Maar ook al lijken katten over deze fenotype-afstemmingsvaardigheden te beschikken, het lijkt hun gedrag niet duidelijk genoeg te veranderen om ons een duidelijk idee te geven van hoezeer ze andere katten herkennen.
Een studie gepubliceerd in Developmental Psychobiology suggereert dat katten de stemmen van hun moeders herkennen. Dus hoewel katten snel de herkenning van de geuren van hun naaste verwanten lijken te verliezen, verliezen ze misschien niet zo snel de herinnering aan hun stem.
De studie speelde opnames van de moeder van een kat via een luidspreker, evenals de stemmen van verschillende andere katten. Wetenschappers merkten dat katten meer betrokken leken en de spreker sneller benaderden als ze de stem van hun moeder hoorden.
Dit was echter een van de weinige onderzoeken die vastlegden wat volgens hen een kat was die iets 'herkende', en het gedrag was zo subtiel dat het aangeeft hoe moeilijk het kan zijn om iets te bepalen over wat er in het hoofd van een kat gebeurt. Wetenschappers beschreven dat de katten aandachtiger leken te luisteren als ze de stem van hun moeder hoorden. Ze benaderden de spreker ook sneller en leken langer bij de spreker op de loer te liggen.
Hoewel we graag zouden zeggen dat meer onderzoek dit raadsel uiteindelijk zal ophelderen en definitief zal bewijzen of katten andere katten kunnen herkennen, weten we niet zeker of dat waar is. Katachtigen zijn zo mysterieus, bijzonder en eigenzinnig dat we niet zeker weten of ze ons ooit genoeg in hun hoofd zullen laten om het volledig te begrijpen. En dat is prima. Een van de redenen waarom we zoveel van katten houden, is vanwege hun koppige, onafhankelijke kant. Ze lijken een goede knuffel te kunnen herkennen. En dat is eigenlijk alles wat we nodig hebben, nietwaar?