Wat betekent het als iemand zegt dat een hond "reactief" is? Dit woord veroorzaakt vaak gevoelens van onzekerheid, schroom en mogelijk zelfs angst, omdat veel mensen denken dat het betekent dat de hond agressief of vijandig is. Het is niet verwonderlijk, omdat onze perceptie van reactiviteit vaak correleert met een reeks onaangename, problematische persoonlijkheidskenmerken, zoals blaffen naar iedereen, uitvallen of aanvallen naar mensen, en grommen of happen. Maar betekenen zulke eigenschappen automatisch dat de hond vijandig en agressief is? Moet een hond die als reactief wordt bestempeld altijd als een bedreiging worden beschouwd?
Deze vragen hebben belangrijke implicaties, vooral voor duizenden opvang- en reddingshonden die wachten op adoptie. Velen hebben een onbekende achtergrond. Sommigen zijn verwaarloosd, slecht gesocialiseerd en zelfs fysiek mishandeld. Af en toe kunnen persoonlijkheidsoverzichten van deze honden hun gedrag beschrijven met zinnen als "toont reactiviteit aan". Dit betekent dat potentiële gebruikers duidelijk moeten begrijpen wat deze beschrijving wel en niet kan inhouden.
Evenzo merken bestaande hondenbezitters vaak reactieve aanleg op in hun eigen hoektanden - blaffen of grommen bij elk geluid, gespannen gedrag rond andere mensen, enz. Is dit gedrag alleen maar irritant - of is het reden tot grotere bezorgdheid? Begrijpen wat u ziet, kan een groot verschil maken als het gaat om het verkrijgen van de juiste gedragsinterventie.
Steve Frost, Animal Enrichment and Behaviour Manager bij Anderson Animal Shelter uit Chicago, beweert dat een hond die reactief gedrag vertoont "ons niet moeilijk maakt; hij laat ons weten dat hij heeft een moeilijke tijd." Steve legt uit dat asielmedewerkers nauwlettend letten op tekenen van openlijke angst of verergering bij de honden die ze verzorgen, en vaak potentiële adoptanten kort inlichten. Hij benadrukt dat het doel niet is om te stigmatiseren, te labelen of te simplificeren. In het gemiddelde dierenasiel zijn in feite bijna dagelijks reactieve tekens te zien - en het is belangrijk om iedereen te helpen de precieze patronen te begrijpen die worden waargenomen.
"Veel honden hebben behoorlijk wat stress in een opvangomgeving, waardoor ze de drempel van 'acceptabel' gedrag kunnen overschrijden", beaamt Michelle Lenz, Animal Care Manager bij Naperville Area Humane Society.
Veel gedragsdeskundigen bij dieren zijn het erover eens dat het idee van "drempels" een sleutelrol speelt bij het definiëren en begrijpen van reactief gedrag bij honden. Bedenk een continuüm met meerdere punten; in wezen een spectrum van progressief gedrag. Bij het tegenkomen van een bepaalde trigger - bijvoorbeeld een rinkelende deurbel, menselijke bezoeker of een ander huisdier - zullen sommige honden consequent ontspannen, onverstoorbaar en kalm blijven. Anderen zullen echter een drempel overschrijden en een of een reeks overijverige reacties beginnen te vertonen. Van deze subgroep van honden kan een bepaald percentage zelfs nog verder escaleren tot onveilig, agressief gedrag.
Verschillende triggers kunnen elke hond op heel verschillende manieren beïnvloeden. Als u echter algemene voorbeelden zou geven van gedrag dat overeenkomt met categorieën die van kalmte naar agressie evolueren, zou waarneembaar gedrag een of meer van de in de onderstaande tabel vermelde gedragingen kunnen omvatten.
Zachte mond
Ontspannen oren
Reagerend op eigenaar/handler Gericht intens staren
Oren naar voren
Mond dicht
Alert/verstijfde lichaamshouding
Hackles/staart omhoog
Reageert mogelijk slechts marginaal op "Explosief" blaffen/giffen
Repetitief, springend, jankend of huilend
Longeren
Snappen
Grommen
Opladen
Reageert mogelijk niet meer op eigenaar/handlerSnarling
Bijten
Aanvallen
Reageert niet op eigenaar/hander
Potentiële adoptanten moeten er rekening mee houden dat honden hun hele leven lang veranderen en evolueren. “Het feit dat een hond reactiviteit kan vertonen in een asiel mag niet hem automatisch uitsluiten om een geweldig familiehuisdier te worden”, zegt Steve. "Sommige van de beste leerpartners en vrienden die ik ooit heb gehad, waren honden met het label 'reactief'."
In werkelijkheid, vervolgt Steve, "begint reactiviteit vaak als een vorm van frustratie. Honden kunnen bijvoorbeeld reageren omdat ze niet in de buurt kunnen komen van een bepaalde stimulus - misschien een kat, persoon, een andere hond of een wild dier." Dit lastige gedrag "kan onschuldig beginnen, met een sociaal verlangen om te spelen of te communiceren."
"Reactiviteit begint vaak als een vorm van frustratie."
Michelle is het ermee eens dat reactief gedrag op zichzelf over het algemeen meer vervelend en contraproductief is dan ronduit gevaarlijk. Degenen die het leven met een reactieve hond ervaren, weten dat een dagelijkse wandeling snel kan verergeren tot een reeks aan de riem trekkende adrenalinestoten. Ze begrijpen dat genieten van een favoriet televisieprogramma vrijwel onmogelijk wordt als de hond buiten een geluid hoort.
Afgezien van fundamentele frustratie waarschuwt Michelle echter dat het onrealistisch is om aan te nemen dat dergelijk gedrag nooit zal zijn. over de streep gaan in regelrechte agressie. Dit komt omdat chronische frustratie die niet wordt aangepakt, in de loop van de tijd kan verergeren.
"Het kan tot woede leiden", zegt Steve, "en deze woede kan uiteindelijk leiden tot negatieve associaties die ervoor kunnen zorgen dat een reactieve hond agressief handelt." Denk aan een pot borrelend water op het fornuis. Als het te lang wordt genegeerd, kookt het geleidelijk hoger en hoger totdat het overloopt en mogelijk schade toebrengt aan objecten en/of mensen in de nabije omgeving.
Daarom benadrukt Michelle dat het van vitaal belang is dat mensen de reactieve neigingen van hun honden eerlijk herkennen en erkennen. Ze benadrukt dat reactieve displays moeten worden opgemerkt, gevolgd en serieus genomen.
"We beschouwen reactief en agressief gedrag niet als synoniem", legt ze uit. Maar niemand mag er ooit vanuit gaan dat een hond gewoon 'uit' reactiviteit zal 'groeien'. Ze benadrukt dat mensen met reactieve honden enige tijd moeten investeren in het leren - en toepassen van - positieve, geschikte gedragsveranderingstechnieken om de mogelijkheid van escalatie te voorkomen. Met de hulp van een hondengedragstherapeut en/of een op positieve beloning gebaseerde trainer kun je de wortel van de reactiviteit van je hond doorgronden en voorkomen dat het agressie wordt.
Als u reactief gedrag bij uw hond heeft opgemerkt, zijn er enkele specifieke actiestappen die u kunt nemen om het probleem aan te pakken en te voorkomen dat hij de drempel overschrijdt naar woede en agressie.
Als het gaat om reactiviteit, merkt Steve op dat "labels de neiging hebben om bij een hond te blijven als een eenvoudige oplossing voor het beschrijven van een zeer complexe interactie." Realiseer je dat je hond leert, evolueert en uniek reageert - net als elk ander levend wezen. Ook mogen u en uw hond zich nooit beschaamd of gestigmatiseerd voelen omdat ze eerlijk en proactief omgaan met een gedragsprobleem.
Als uw hond routinematig snauwt en/of anderen probeert te bijten, zijn dit agressieve neigingen. Agressie bij honden is veel meer dan een simpele kwestie van hertraining. De hoofdoorzaak kan soms buitengewoon complex zijn en kan zelfs fysieke of neurologische componenten bevatten. Dus als u dergelijk gedrag opmerkt, plan dan altijd een veterinaire evaluatie als eerste stap.
"Elke hond is anders, en het is de moeite waard om een ervaren, geaccrediteerde, positieve versterkende trainer aan boord te krijgen om je te helpen nauwkeurig te beoordelen wat er gebeurt", zegt Steve. Michelle voegt eraan toe dat accreditatie de sleutel is. "Zoek een CPDT-KA-trainer of dierengedragstherapeut", adviseert ze. Het acroniem staat voor Certified Professional Dog Trainer Knowledge-Assessed en laat u weten dat een persoon is getest en gecertificeerd om een uitgebreid scala aan bekwaam bewustzijn te hebben in dierpsychologie, leertheorie en hondentrainingsmethodologie.
Oudere programma's zoals The Yellow Dog Project pleitten voor het gebruik van een eenvoudige gele bandana om anderen te laten weten dat je hond wat extra ruimte, geduld en begrip nodig heeft. Je kunt echter ook "Ik ben in training" afdrukken op een kleurrijke sjaal, of gewoon buren vragen om je hond wat ondersteunende speelruimte te geven.
Ten slotte stelt Steve zowel hondenbezitters als potentiële adoptanten gerust dat veel reactieve hoektanden gewoon individuele behoeften hebben. "Deze honden kunnen enige investering vergen in termen van tijd en gerichte training", zegt hij. "Maar vaak komt er bij grote investeringen een grote beloning."
