Wat u kunt doen...
– Woon een evenement bij waar freestyle wordt gedemonstreerd, zodat u zelf kunt zien hoeveel plezier de deelnemers - mens EN hond - hebben met de sport.
- Koop een boek of videoband waarin je enkele basisprincipes leert, zodat je wat bewegingen aan je hond kunt introduceren.
– Word lid van een freestyle-trainingsclub voor advies, ondersteuning, inspiratie en bijscholing.
- Overweeg de sport, zelfs als u of uw hond minder atletisch bent; zelfs personen in een rolstoel kunnen deelnemen! En veel oudere liefhebbers vinden het onweerstaanbaar.
Danskoorts raast door de hondengemeenschap. Honden draaien en tollen naar country-western, rock-'n-roll, filmthemaliedjes en meer. Wat drijft deze honden (en hun geleiders!) om op het ritme te komen? Het is niemand minder dan de kwispelende sport van de muzikale freestyle voor honden.
Muzikale freestyle is een gechoreografeerde routine uitgevoerd door handlers en hun honden. Freestyle, een relatief nieuwe toevoeging aan de hondensportwereld, kwam minder dan 20 jaar geleden op het toneel. Volgens een paar bronnen leek freestyle in verschillende landen tegelijkertijd op te duiken, zoals hondensporten vaak doen.
Tegenwoordig is freestyle een gevestigde sport, maar het blijft evolueren en groeien. Het vroege begin van de sport is mogelijk geworteld in formele hakken. Maar muzikale freestyle is verder gegaan dan routinematige routines in een echte publieksvriendelijke prestatiesport die een verscheidenheid aan trucachtige bewegingen omvat, zoals draaien, achteruitgaan, door benen weven en over armen springen.
We hebben allemaal wel eens een stel op de dansvloer gezien dat een publiek boeit. Wanneer partners dansen – echt dansen! – het is niet alleen het voetenwerk of de fancy moves die fascineren; het is hun verbinding, chemie en relatie. In muzikale freestyle, waar de danspartners hond en baas zijn, staan ook de relatie en de chemie centraal.
“Ik zag voor het eerst freestyle op tv en keek naar een optreden van Mary Ray en haar Border Collies uit Engeland. Ik was tot tranen geroerd', zegt Nacina Dawn, een freestyle-enthousiasteling uit Valley Ford, Californië. Dawn zegt dat het relatieaspect haar voor het eerst naar de sport heeft getrokken. Dawn was zo geïnspireerd door de band die ze tussen Ray en haar honden zag, dat ze freestyle moest proberen. Tegenwoordig danst Dawn met haar zevenjarige Golden Retriever, Candy, en is ze voorzitter van de Gold Coast Freestyle Guild, een divisie van de Canine Freestyle Federation (CFF).
Kris Hurley, een freestyler uit Edmond, Oklahoma, is het daarmee eens. "Ik denk dat het mooiste aan freestyle de relatie is die het opbouwt tussen jou en je hond", zegt ze. "Het beste is misschien wel de relatie tussen jou en andere freestylers!"
Hurley, die sinds 1996 deelneemt aan muzikale freestyle, is een van de oprichters van de Musical Dog Sport Association (MDSA), een organisatie die de sport promoot. Ze geeft ook les via Freestyle Dogs of Oklahoma en danst met haar drie honden, Maggie, Nellie en Roxie.
In tegenstelling tot andere hondensporten, waar het parcours of de verwachte prestaties in wezen hetzelfde zijn voor elk team, ligt de focus van freestyle op de individualiteit van routines. Elk team bepaalt de muziek, bewegingen en interacties die het fysieke vermogen en de persoonlijkheid van elk teamlid benadrukken. Dit aspect van freestyle leent zich gemakkelijk om voort te bouwen op de sterke punten van zowel de hond als de geleider - en dus op het versterken van hun relatie.
Hoewel het relatie-opbouwende aspect van freestyle deel uitmaakt van wat het zo aantrekkelijk maakt, mag het voor de hand liggende plezier - en gewoon plezier - van dansen met je hond niet over het hoofd worden gezien.
"Hoewel ik deelneem aan exterieur en behendigheid, hebben mijn honden en ik canine freestyle als de meest vreugdevolle ervaren!" zegt Dageraad. Ze legt uit dat hoewel de focus van freestyle de band is, er gewoon een grote dosis "let's have FUN!" is. in de mix gegooid.
Tot nu toe hebben we een relatie-opbouwende sport die heel leuk is. Is er nog meer reden om deze sport eens nader te bekijken? Absoluut!
"Ik denk dat de flexibiliteit van freestyle ertoe leidt dat de sport voor elk wat wils heeft", zegt Hurley. Hurley begon bijvoorbeeld met muzikale freestyle toen haar hond, Maggie, al negen jaar oud was.
"Maggie genoot niet meer van gehoorzaamheid, en hoewel ze van behendigheid hield, was rennen en springen moeilijk voor haar", zegt Hurley. "Ze leek de afwisseling die freestyle bood leuk te vinden - meer plezier, minder stress."
Nu, op een verbazingwekkende 17-jarige leeftijd, doet Maggie nog steeds freestyle-demo's en is er dol op. “Ze is niet zo snel of precies als ze ooit was, maar er is een veer in haar stap en een sprankeling in haar ogen wanneer ze haar routine doet, dat maakt me gewoon aan het lachen. Ik denk dat freestyle haar in staat heeft gesteld om fysieke kracht en flexibiliteit te behouden, wat haar heeft geholpen terwijl ze geniet van haar laatste jaren."
Dawn is het daarmee eens en verwijst naar twee van haar freestyle-collega's als voorbeelden. "Judy Gamet, van dogscandance.com, danst met een 11-jarige reddingsrottweiler die één kunstheup en één ernstig dysplastische heup heeft", zegt Dawn. “Margine Webb danst met haar 14-jarige Chesapeake Bay Retriever die doof is en artritis heeft. Freestyle heeft ze geconditioneerd en hun kracht, flexibiliteit, behendigheid en zelfvertrouwen vergroot.”
Maar freestyle is niet alleen voor oudere honden of honden met een handicap. Hurley doet zowel wedstrijden als demonstraties met haar vierjarige Pug-mix, Roxie, en haar achtjarige Toy Manchester Terrier, Nellie. Dawn heeft een freestyle-titel voor beginners verdiend met Candy. Bovendien heeft freestyle een aantal duidelijke voordelen voor puppy's en jongere honden.
"Freestyle kan een geweldige activiteit zijn om de honden te leren 'leren leren'", zegt Hurley. "Veel puppy's hebben niet de aandachtsspanne voor de precisie die vereist is bij gehoorzaamheid, of zouden pas echt moeten springen nadat ze zijn gegroeid. Maar veel van de freestyle-gedragingen kun je al op zeer jonge leeftijd trainen. Het leerproces leren is een vaardigheid die zal worden overgedragen naar alle andere activiteiten die ze als oudere hond misschien willen doen – naast freestyle.”
Hurley wijst er ook op dat dezelfde flexibiliteit geldt voor de menselijke kant van het team. “Ik heb een leerling in een van mijn klassen die 70 jaar oud is en voor het eerst een hond traint. Nogmaals, omdat freestyle-routines kunnen worden aangepast aan de fysieke kenmerken van de deelnemers, kan elke leeftijd, vorm, grootte, snelheid of vaardigheid succesvol zijn in freestyle. Hoewel er bepaalde bewegingen kunnen zijn die een hond of geleider niet kan doen, zou dit hen niet beletten deel te nemen aan freestyle.”
Zowel Dawn als Hurley verzekerden me ook dat de mensen die betrokken zijn bij freestyle niet hoeven te kunnen "dansen", althans niet in de traditionele zin, om aan deze sport deel te nemen. Als iemand die freestyle onderzoekt als een potentiële nieuwe activiteit voor mijn iets oudere honden, was dit mijn grootste zorg!
“Hoewel een gevoel voor muzikaliteit nuttig kan zijn, heb ik absoluut niet het gevoel dat een goede danser een vereiste is. Het draait allemaal om het presenteren van een illusie van dans”, zegt Hurley. Ze legt uit dat door eenvoudige gebaren toe te voegen die passen bij het gevoel van de muziek, de teams lijken te dansen, hoewel er nergens in de routine een formele danspas is.
Duimen die bijvoorbeeld door riemlussen worden gehaakt met een kleine hitch-stap naar een countrynummer, of een snelle hoofdklik en handen boven het hoofd klappen om een tango te beginnen, creëren de illusie van dans.
Volgens Hurley is een van de filosofieën die MDSA promoot, dat de gekozen muziek moet passen bij het natuurlijke ritme van zowel de hond als de geleider. "Als de gekozen muziek goed bij elkaar past, beweegt het team bijna vanzelf mee met de muziek", zegt Hurley.
Dawn is het daarmee eens en merkt op dat de verschillende freestyle-organisaties verschillende nadruk leggen op de bewegingen van de handlers.
"CFF vereist geen atletische 'dans'-uitvoering van de handler", zegt ze. “Handlers laten alle mooie kwaliteiten en sterke punten van hun honden zien. Een vriend van mij bijvoorbeeld, die door een blessure niet meer kan deelnemen aan andere hondensporten, staat in één ruimte en ‘leidt’ haar hond in de ruimte om haar heen.”
Hoewel iedereen kan genieten van freestyle in zijn woonkamer, als je de wens hebt om op te treden, hetzij door middel van demonstraties of in competitie, is een gevoel van showmanschap en genieten van de schijnwerpers erg nuttig. Voor sommige mensen en honden is het een uitdaging om in de schijnwerpers te staan.
"De grootste uitdaging die ik had toen ik begon, was de verlegenheid van Candy", zegt Dawn. “Maar met een combinatie van clickertraining en freestylelessen heeft ze nu meer zelfvertrouwen en gratie dan welke hond dan ook die ik ooit heb gehad. Mijn honden en ik houden van freestyle vanwege de ontspannen, vrolijke en leuke manier waarop we onze liefdevolle relatie aan het publiek kunnen uiten."
Hurley zegt dat een andere uitdaging waar veel mensen mee te maken hebben, is dat freestyle twee totaal verschillende vaardigheden omvat:het eigenlijke trainingsproces en het creatieve proces dat wordt gebruikt om een routine te ontwikkelen.
"Soms worstelen mensen die geweldige hondentrainers zijn met het creatieve proces - het horen van de muziek, het visualiseren van een routine, enz.", zegt Hurley. “En veel van de creatieve mensen worstelen soms met de details en structuur die nodig zijn om de bewegingen te trainen. Het samenbrengen van de twee componenten kan vaak de grootste – en meest lonende – uitdaging zijn.”
Hurley merkt op dat haar grootste persoonlijke uitdaging erin was voorbij te gaan aan de noodzaak om alles perfect te hebben in zowel training als competitie. "Tijdens de training heb ik geprobeerd dit te veranderen door me te concentreren op de positieve punten. Clickertraining is een echte zegen geweest. Het heeft mijn manier van denken echt veranderd. Ik ben niet op zoek naar fouten, maar concentreer me op de goede dingen.”
De eerste stap bij het ontwikkelen van een muzikale freestyle-routine is het kiezen van de muziek. De belangrijkste overweging is hoe goed het past bij de natuurlijke beweging van de hond en de geleider; het ritme moet ook het ritme van de hond en de geleider aanvullen. De muziek moet ook de persoonlijkheid van het team benadrukken. Muziek kan een sfeer creëren die de ernst, kracht of speelsheid van het team weerspiegelt. Of het kan een sfeer van romantiek of vreugde oproepen.
"Je moet ook een nummer kiezen dat je echt leuk vindt", zegt Dawn, "omdat het tijdens de training en oefening keer op keer wordt gespeeld."
Als je eenmaal een muziekkeuze hebt, zijn de bewegingen in een routine ontworpen om de muziek aan te vullen. De bewegingen die in freestyle worden gebruikt, kunnen behoorlijk gevarieerd zijn, afhankelijk van of de routine wordt ontwikkeld voor competitie, demonstratie of gewoon voor de lol.
"De enige zet die ik als een 'verplichte' zet beschouw, is aandacht", zegt Hurley. Ze definieert aandacht in deze context als "gefocust zijn en betrokken zijn bij de geleider", niet noodzakelijk de "kijk me recht aan en kijk niet weg"-aandacht die vaak wordt geassocieerd met traditionele gehoorzaamheid.
De behoefte aan focus en aandacht is deels omdat het wordt beschouwd als een demonstratie van de band tussen de geleider en de hond, maar ook omdat het voor de hond nodig is om de signalen van de geleider binnen de routine te zien. Hurley merkt op dat "aandacht" niet echt een indicatie is van de echte band tussen een hond en handler, maar eerder een manier is om die verbinding aan het publiek te presenteren.
Andere bewegingen worden echter vaak opgenomen in freestyle-routines. Traditional heelwork, for example, is often at the foundation of a dance. Heelwork includes right and left side heeling, turns with the dog in the heel position, and right and left side finishes.
Backing up is another common movement in freestyle routines. Backing can be done with the dog in the right or left side heel position, with the dog in front of the handler, or with the dog backing away from the handler.
Sidestepping or lateral moves are often incorporated. Lateral movements can be done in conjunction with the handler’s movements, in a right or left side heel position. Sidestepping can also be done with the dog moving away from the handler, or with the dog moving in front of the handler.
Circles can be incorporated where the dog circles the handler or another object. Spins, where the dog turns in a 360-degree circle independent of the handler, are also popular in freestyle routines.
Other more advanced moves include a dog weaving between the handler’s legs. This can be done as a figure 8, as a moving weave through the legs, or when a dog simply goes through the handler’s legs. Teams can also incorporate tricks such as rolling over, crawling, or jumping. Distance-work (when a dog does any of these movements away from the handler) is also considered to be advanced.
Hurley emphasizes that you don’t have to do anything that isn’t comfortable for the dog. “If there is a move or type of move that doesn’t work well for my dogs, or that they don’t like, then I don’t have to do them,” says Hurley. This takes the stress and frustration out of training; the pressure to make a dog do something specific is completely removed.
“Quite often, the moves incorporated into the routine are moves the dogs do naturally during play. And because I’m not worrying about something going wrong or or my dog just not getting a certain move at a certain time, I’m more relaxed and we can enjoy the interaction and time working together.”
It is important to note that in a freestyle competition, certain movements may be required at each level, depending on the organization. For example, in CFF (the organization Dawn is involved with), a beginning routine is done on-lead, and should include specific elements of heeling, working in front, turns or pivots, and spins or circles.
There are four levels of competition in CFF, and in the most advanced level, the routine is done off-leash and includes distance work, lateral movements, and backing up. All levels can also incorporate movements like weaving through legs, crawling, rolling over, and jumping over arms or legs. Even in competition, however, the required elements allow for a great deal of flexibility and creativity.
Plus, there are quite a few different organizations that promote freestyle, and each has its own unique philosophy. By investigating the different avenues for competition, a team is sure to find a match that will work for them. And for demonstration, exhibition, or “just for fun” freestyle routines, of course, anything goes.
If competing is not your thing, Dawn emphasizes, you can take your dance “on the road” in a variety of other ways. “Thrill your friends, bring cheer to those confined to hospitals or nursing homes, or promote responsible pet guardianship to children at schools,” she suggests.
“Although we enjoy competing, the majority of our performances are ‘dancing for a cause’ such as Northern California Golden Retriever Rescue, animal shelters, humane societies, rescue benefits, and various canine sporting events,” says Dawn. “Candy is also a registered therapy dog through the Delta Pet Partners and performs at hospitals and nursing homes.”
Hurley echoes the sentiment that competition isn’t the only venue for freestyle. “Since I’ve come from a competitive background, freestyle competitions seemed like a logical choice. However, I’m finding that I am beginning to enjoy the demonstrations more than the competitions.
“Freestyle is a great way to show what you can accomplish with positive training methods. And since several of us perform with rescue dogs, it really helps show what great dogs rescues can be,” she adds.
Hurley says she has also performed for community events like the Alzheimer’s Walk and for senior and children’s groups. “You get to have fun with your dog AND make people smile. It doesn’t get much better than that.”
Kris Hurley, freestyle competitor, teacher, and founding member of the Musical Dog Sport Association, suggests that the first step for people interested in musical freestyle is to seek knowledge. “There are so many wonderful resources available to freestylers – e-mail discussion groups, training videos, competition videos, seminars, workshops, and classes. All these resources can really help a team get started,” says Hurley. “Since seminars and classes are becoming popular, some people think they need a class or seminar to get started. I think it is important to remember that many of the top freestylers trained on their own.”
If you haven’t yet seen musical freestyle in action, you might want to visit the Musical Dog Sport Association’s Web site where you can view a short video of Hurley and her dog Maggie performing to “Hang ‘Em High.” The Web site also has videos of other members, including a well-known musical freestyle routine (thanks to e-mail and the Internet), Carolyn Scott and Rookie dancing to “You’re the One That I Want” from the movie, Grease .
Mardi Richmond is a writer and trainer who shares life with her human partner and two wonderful dogs in Santa Cruz, California. She is the co-author of Ruffing It:The Complete Guide to Camping with Dogs.
