Artrose bij katten - diagnose en behandeling

International Cat Care legt alles uit wat u moet weten over artrose bij katten.

Het is algemeen bekend dat naarmate mensen ouder worden, ze waarschijnlijk last hebben van gewrichtspijn veroorzaakt door artrose. Het is ook algemeen bekend dat oudere honden last hebben van gewrichtsproblemen en dierenartsen zijn bekend met de medicijnen die worden verstrekt om hun pijn te verlichten. Tot voor kort werd artrose bij katten echter niet vaak gediagnosticeerd of behandeld, voornamelijk vanwege het overlevingsinstinct van katten om tekenen van pijn te verbergen en het gebrek aan erkenning van de aandoening door eigenaren en dierenartsen.

incidentie van artrose bij katten

Vanwege de uitdagingen bij het diagnosticeren van artritis bij katten, kan het moeilijk zijn om te bepalen hoeveel katten zijn getroffen. Recente onderzoeken naar röntgenfoto's van oudere katten leverden echter verrassende resultaten op. Negentig procent van de katten ouder dan 12 jaar had tekenen van degeneratieve gewrichtsziekte (Hardie et al, 2002). Deze studie en andere studies suggereren dat artrose zeer vaak voorkomt bij oudere katten en daarom ondergediagnosticeerd wordt.

Wat veroorzaakt artrose?

Artrose is een vorm van artritis waarbij het normale kraakbeen dat het gewricht dempt, is weggesleten, waardoor het bot bloot komt te liggen en ongemak ontstaat. Artrose kan primair of secundair zijn aan een gewrichtsblessure of -afwijking zoals hieronder beschreven. Primaire OA komt voor in voorheen normale gewrichten die geen specifieke verwonding hebben opgelopen en is de meest voorkomende vorm bij oudere katten, waarvan de oorzaak niet duidelijk wordt begrepen.

Er zijn enkele factoren die kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van artrose. Deze omvatten:

• Genetica:bepaalde rassen lijken vatbaar te zijn voor het ontwikkelen van artritis als gevolg van verschillende onderliggende gewrichtsproblemen, bijvoorbeeld heupdysplasie bij Maine Coons en patellaluxatie bij de Abessijn. Scottish Folds zijn bijzonder vatbaar voor artrose die meerdere gewrichten aantast en van Birmese katten wordt gedacht dat ze meer last hebben van artritis in de elleboog dan andere rassen.
• Blessure die abnormale gewrichtsbelasting veroorzaakt:breuken, dislocaties en andere verwondingen kunnen ertoe leiden dat het gewricht anders wordt gebruikt en resulteren in secundaire artrose van het aangetaste gewricht.
• Obesitas:obesitas veroorzaakt geen artritis, maar verergert de aandoening.
• Acromegalie:deze ongewone hormonale ziekte resulteert in diabetes mellitus en sommige katten ontwikkelen ook artritische gewrichten.

Wat zijn de tekenen van artrose?

Het meest voor de hand liggende teken van artritis is gewrichtspijn, waarbij de meest aangetaste gewrichten de ellebogen, knieën en heupen zijn. Dit is echter waar het probleem zich voordoet:katten zijn de meesters in het verbergen van ongemak en vertonen niet de duidelijke tekenen van pijn. Ze worden niet meegenomen voor wandelingen zoals honden en beperken hun eigen activiteit om het gebruik van de pijnlijke gewrichten te minimaliseren. Ze vertonen ook niet dezelfde duidelijke tekenen van pijn als andere soorten (zoals vocaliseren), en vertonen meer 'passief' gedrag om pijn te verhullen.

Tekenen van pijn bij katten die eigenaren kunnen waarnemen en melden aan de dierenarts zijn onder meer:

Verminderde mobiliteit

• Onzin om van meubels op of af te springen.
• Slapen op verschillende, gemakkelijker toegankelijke sites.
• Moeilijkheden bij het gebruik van het kattenluik.
• Kreupelheid of stijve/hangende gang - dit is relatief ongebruikelijk omdat vaak meerdere gewrichten worden aangetast en de kreupelheid dus wordt verhuld.
• Ongelukken met kattenbak, ontbreken van de bak, onwil om in hoge bakken te klimmen.

Veranderingen in verzorgingsgedrag

• Gematteerde en schilferige vacht.
• Verzorgen van pijnlijke gewrichten.

Temperamentveranderingen

• Verminderde interactie, bijvoorbeeld?Geen reactie op aaien.
• Gebrek aan tolerantie bij omgang, kinderen, andere huisdieren.

Veranderingen in activiteitsniveau

• Minder vaak spelen en naar buiten gaan.
• Niet zo vaak jagen of de buitenomgeving verkennen.
• Overwoekerde klauwen door gebrek aan activiteit.
• Bij onderzoek kunnen aangetaste katten ongemak vertonen en weerstand bieden aan palpatie en beweging van de aangetaste gewrichten. De gewrichten kunnen stevig en gezwollen aanvoelen. Orthopedisch onderzoek kan een uitdaging zijn bij katten, omdat ze vaak terughoudend zijn om normaal te lopen in een spreekkamer. Door de principes van 'Cat Friendly Practice' te gebruiken en niet te haasten, zal de kat zich ontspannen en zich normaler gedragen, wat een meer lonend onderzoek vergemakkelijkt.

De volgende stap in de diagnose is radiografie. Idealiter worden twee aanzichten van de aangetaste gewrichten genomen en veranderingen omvatten de vorming van nieuw bot rond de gewrichtsranden (de lichamen proberen het gewricht te 'stabiliseren'). Sclerose (verdikking) van het onderliggende bot en vernauwing van de gewrichtsruimte worden ook waargenomen. Verdere laboratoriumtests zijn meestal niet nodig om artrose te diagnosticeren. Omdat aangetaste katten echter meestal ouder zijn en meer dan één ziekte kunnen hebben, moet een volledig onderzoek worden uitgevoerd voordat medicatie wordt voorgeschreven.

Management van de jichtige kat

Het behandelen van artritis bij katten begint en eindigt niet met een pil of drankje. Comfort in huis en aanpassingen van het management zijn essentieel voor het verbeteren van de levenskwaliteit van katten en kunnen net zo belangrijk zijn als medicijnen.

Eenvoudige huis- en beheeraanpassingen voor de jichtige kat

• Zorg voor zachte bedden voor pijnlijke gewrichten op gemakkelijk bereikbare, rustige plaatsen.
• Plaats bedden in rustige, tochtvrije delen van het huis.
• Iglo-bedden of kartonnen dozen kunnen een oudere kat een warm en veilig gevoel geven.
• Zorg voor 'trapjes' naar hogere plaatsen zoals de bank of het kattenluik.
• Knoop het kattenluik open zodat de kat er niet doorheen hoeft te duwen.
• Houd altijd een kattenbak aan de binnenkant en gebruik een lage versie, of knip de zijkanten uit zodat jichtige katten er gemakkelijk in kunnen klimmen.
• Gebruik verschillende soorten kattenbakvulling die zachter zijn voor pijnlijke voeten.
• Zorg ervoor dat voedsel en water gemakkelijk toegankelijk zijn, op vloerniveau of met trappen naar hogere niveaus.
• Zet voer, water en kattenbakken op één niveau om te voorkomen dat de kat trappen op en af ​​moet.
• Radiatorbedden zijn populair, maar opnieuw hebben jichtige katten hulp nodig om erin te komen. Andere verwarmingsapparaten zoals tarwezakken kunnen helpen, maar elektrische apparaten mogen alleen worden gebruikt als de kat in de gaten wordt gehouden.
• Katten met artritis hebben mogelijk extra verzorging nodig en hulp bij het schoonmaken van ogen en perineale regio.
• Overgroeide klauwen moeten regelmatig worden geknipt.

Voedingsbeheer en nutraceuticals

Obesitas zal artrose verergeren en moet daarom worden vermeden. Zwaarlijvige katten hebben zorgvuldige dieetveranderingen nodig onder toezicht van een dierenarts. Katten met overgewicht moeten langzaam afvallen en veranderingen kunnen enkele maanden duren. Snel gewichtsverlies kan leiden tot metabole problemen zoals leverlipidose wanneer een grote hoeveelheid vet zich ophoopt in de lever.

Er zijn verschillende voedingssupplementen en diëten beschikbaar voor katten met OA met combinaties van essentiële vetzuren (EFA's) (om ontstekingen te verminderen), natuurlijke glycosaminoglycanen (om de kwaliteit van het kraakbeen te helpen verbeteren), antioxidanten (verminderde schade door vrije radicalen), methionine, mangaan en selenium (om de kraakbeensynthese te ondersteunen) (Hills j/d).

Nutraceuticals

Voor katten zijn chondroïtine- en glucosaminesupplementen beschikbaar. De resultaten zijn niet bewezen, maar het is aangetoond dat ze effectief zijn bij honden, paarden en mensen en dus nuttig kunnen zijn. Ze kunnen helpen in vroege of milde gevallen, maar zijn waarschijnlijk niet voldoende alleen in ernstigere gevallen.

Medische behandeling

Medicijnen kunnen zeer effectief zijn bij het beheersen van pijn, maar mogen alleen worden gebruikt als de kat volledig is beoordeeld op zijn algemene gezondheid en de aanwezigheid van andere ziekten. De meeste katten met artritis zijn geriatrisch en lijden dus vaak aan een gelijktijdige ziekte. Idealiter zouden katten een volledig biochemisch profiel moeten hebben (om de lever- en nierfunctie te controleren), hematologie (aantal rode en witte bloedcellen) en urineonderzoek. Als dit te kostbaar is, moet de minimale database een biochemisch profiel en urineonderzoek bevatten, met name het soortelijk gewicht (concentratievermogen).

Het meest gebruikte medicijn en het enige medicijn dat een vergunning heeft voor de behandeling van chronische pijn veroorzaakt door artrose bij katten is meloxicam (Metacam; Boehringer-Ingelheim). Dit medicijn is zeer effectief voor de behandeling van pijn, maar moet worden vermeden bij katten met nierproblemen, leverproblemen, braken/diarree of katten die uitgedroogd zijn of een lage bloeddruk hebben (hypotensie). De laagste effectieve dosis moet worden gebruikt en het medicijn wordt idealiter met voedsel gegeven. Het maximaliseren van de wateropname is belangrijk bij alle oudere katten (om uitdroging en urinewegproblemen te voorkomen) en dit geldt met name voor katten die meloxicam krijgen (waterfonteinen, natvoer enz.).

Er zijn alternatieve geneesmiddelen gebruikt, waaronder opioïden (buprenorfine die sublinguaal kan worden gegeven, tramadol) en gabapentine. Deze geneesmiddelen zijn niet goedgekeurd voor gebruik bij katten met artrose en zijn daarom niet nauwkeurig onderzocht. Anekdotische rapporten suggereren dat ze nuttig kunnen zijn in gevallen waarin meloxicam niet geschikt is. Corticosteroïden worden niet aanbevolen omdat ze bijwerkingen veroorzaken en kunnen leiden tot gezondheidsproblemen op de lange termijn, zoals diabetes.

Alternatieve behandelingen

Acupunctuur is bij andere soorten gebruikt om de chronische pijn van artrose te behandelen. Deze behandeling is niet bewezen in gecontroleerde onderzoeken, maar anekdotische rapporten suggereren dat het voor sommige katten nuttig kan zijn. Het moet altijd worden uitgevoerd door een speciaal opgeleide dierenarts en in ernstige gevallen niet worden gebruikt als vervanging voor medicatie.

Concluderend, OA komt veel voor bij oudere katten en is een uitdaging om te identificeren. Diagnose is afhankelijk van een oplettende eigenaar en een dierenarts die de juiste vragen stelt en katvriendelijke oefenprincipes hanteert bij het benaderen van het onderzoek en de behandeling. Medicijnen kunnen zeer effectief zijn en de kwaliteit van leven van een kat verbeteren, maar gelijktijdige geriatrische aandoeningen moeten worden overwogen voordat dergelijke medicijnen worden voorgeschreven. Het belang van managementveranderingen kan niet worden overschat.